|
|
آرشیو توانبخشی، جلد ۱۹، شماره ۴، صفحات ۹-۱۰
|
|
|
| عنوان فارسی |
اثربخشی توانمندسازی روان‌شناختی بر سلامت عمومی مادران دارای فرزند ناتوان تحت پوشش برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه |
|
| چکیده فارسی مقاله |
هدف با تولد کودک ناتوان، والدین با چالش‌های بسیاری مواجه می‌شوند. به طور کلی مادرانی که کودک ناتوان دارند در مقایسه با مادران کودکان عادی سلامت روان پایین‌تری دارند. وجود ناتوانی در خانواده سبب بروز مشکلات روانی و عاطفی برای اعضای خانواده به‌ویژه مادر میشود. این مادران در مقایسه با مادران کودکان عادی از مسائلی مانند سلامت جسمی و روانی خود غافل می‌شوند و این شرایط می‌تواند سبب گوشه‌گیری و بی‌علاقگی به برقراری رابطه با اطرافیان در آنان شود که پیامد آن بروز افسردگی و به‌خطرافتادن سلامت روانی مادران است؛ از این‌رو لزوم توجه به وضعیت روان‌شناختی مادرانی فرزند ناتوان دارند و در‌نظرگرفتن نقش اساسی والدین در هرگونه پیشرفت برنامه‌های مداخله‌ای برای افراد ناتوان احساس میشود. به همین دلیل این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی توانمندسازی روان‌شناختی بر سلامت عمومی مادرانی انجام شد که فرزند ناتوان دارند و تحت پوشش برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه هستند. روش بررسی روش پژوهش نیمه‌آزمایشی و از نوع طرح پیش‌آزمون‌پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه مادرانی بود که فرزند ناتوان داشتند و در سال 1396 زیر نظر سازمان بهزیستی شهرستان مرودشت در برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه مشارکت داشتند. از جامعه یاد‌شده 30 نفر به صورت در‌دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه 15نفری تقسیم شدند. از هر دو گروه پیش‌آزمون گرفته شد و گروه آزمایش، مداخله توانمندسازی روان‌شناختی را در 10 جلسه 90دقیقه‌ای (هفته‌ای 2 جلسه) دریافت کردند. در حالی که این مداخله به گروه کنترل ارائه نشد و در پایان برای هر دو گروه پس‌آزمون اجرا شد. ابزار مورد‌استفاده پرسش‌نامه سلامت عمومی 28 سؤالی گلدبرگ و هیلر بود. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته‌ها نتایج نشان داد مداخله برنامه توانمندسازی روان‌شناختی بر سلامت عمومی باعث تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و کنترل در پس‌آزمون شده بود (001/0>P)؛ یعنی سلامت عمومی در گروه آزمایش به طور معناداری بهتر از گروه کنترل بود؛ بنابراین، توانمندسازی روان‌شناختی بر سلامت عمومی مادرانی که فرزند ناتوان داشتند و تحت پوشش برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه بودند، تأثیر دارد. همچنین نتایج نشان داد مداخله برنامه توانمندسازی روان‌شناختی بر خرده‌مقیاس سلامت جسمی باعث تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و کنترل در پس‌آزمون شده بود (001/0>P)؛ یعنی سلامت جسمی در گروه آزمایش، به طور معناداری بهتر از گروه کنترل، شده است. همچنین مداخله برنامه توانمندسازی روان‌شناختی بر خرده‌مقیاس اضطراب باعث تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و کنترل در پس‌آزمون شده بود (001/0>P)؛ یعنی اضطراب در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافته بود. همچنین مداخله برنامه توانمندسازی روان‌شناختی بر خرده‌مقیاس اختلال در کارکرد اجتماعی باعث تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و کنترل در پس‌آزمون شده بود (001/0>P)؛ یعنی اختلال در کارکرد اجتماعی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کاهش داشته است. بر اساس یافته‌های این پژوهش، مداخله برنامه توانمندسازی روان‌شناختی بر خرده‌مقیاس افسردگی تأثیر معنی‌داری نداشته است. نتیجه‌گیری این مطالعه نشان‌دهنده آن است که توانمندسازی روان‌شناختی سبب بهبود سلامت عمومی مادران تحت پوشش برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه شد و بر سه خرده مقیاس سلامت عمومی (سلامت جسمی، اضطراب و اختلال در کارکرد اجتماعی) مادرانی که فرزند ناتوان دارند وتحت پوشش برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه هستند، تأثیر داشته است. بنابراین، مسئولان و متولیان برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه، باید توانمندسازی روان‌شناختی را مهم تلقی کنند و راهکارهای اجرایی‌شدن گسترده آن را با توجه به پیامدهای مهمی که دارد در داخل کشور عملی کنند. باید یادآوری شود این پژوهش فقط در مادران تحت پوشش برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه اجرا شده است؛ بنابراین، در تعمیم نتایج آن به سایر مادران باید دقت شود. اجرانشدن مرحله پیگیری یکی از محدودیت‌های این پژوهش بود؛ بنابراین، برای پژوهش‌های آتی پیشنهاد میشود برنامه آموزشی با حضور هر دو والد (مادر و پدر) اجرا شود. همچنین مطالعه پیگیری نیز برای بررسی تداوم تأثیرات مداخله انجام شود. همچنین به مسئولان و برنامه‌ریزان سازمان بهزیستی پیشنهاد میشود با اختصاص بودجه بیشتر و حمایت از انجمن‌های تسهیلگر برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه، کارگاه‌های توانمندسازی روان‌شناختی را برای همه اعضای خانواده افراد ناتوان برگزار کنند. در پایان، پیشنهاد میشود با طراحی و اجرای برنامه توانمندسازی روان‌شناختی برای بهبود سلامت عمومی مادرانی که فرزند ناتوان دارند و تحت پوشش برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه هستند، اقدام شود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
توانمندسازی روان‌شناختی، سلامت عمومی، توانبخشی مبتنی بر جامعه |
|
| عنوان انگلیسی |
Effectiveness of Psychological Empowerment on General Health of Mothers of Children With Disability Under the Community-Based Rehabilitation Program |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Objective Parents face a lot of challenges with the birth of a child with disability. According to research findings, mothers of the children with disabilities have lower levels of mental health than mothers of typically-developing children, and the presence of disabilities in family members creates mental and emotional problems for other family members, especially mothers. These mothers are unaware of their physical and mental health as compared to mothers of typically-developing children. These conditions can lead to mothers' losing interest in establishing relationships with their relatives that can end in depression and worsening of mothers' mental health. Therefore, it is necessary to pay attention to the psychological status of mothers of children with disabilities and consider the essential role of parents in planning any intervention program for people with disabilities. For this reason, the purpose of this study was to investigate the effectiveness of psychological empowerment on the general health of mothers of the children with disabilities in a community-based rehabilitation program. Materials & Methods The research method was quasi-experimental and with pre-test and post-test design and control group. The statistical population of this study included all mothers with children with disabilities in the Marvdasht City, Iran, who participated in the community-based rehabilitation program in 2017. Out of this community, 30 individuals were selected by convenience sampling method and randomly divided into two groups of 15 each (control and experimental). Both groups were taken pre-test and the experimental group received psychological empowerment intervention in ten 90-minute sessions (two sessions per week), while this intervention was not provided to the control group and at the end, a post-test was performed for both groups. The general health questionnaire was 28 questions from Goldberg and Hillier. The obtained data were analyzed by analysis of covariance. Results The intervention of the psychological empowerment program on general health made a significant difference between the two experimental and control groups in the post-test results (P< 0.001). In other words, general health in the experimental group was significantly better than that in the control group. Therefore, psychological empowerment affects the general health of mothers of the children with disabilities covered by community-based rehabilitation programs. In addition, the intervention of the psychological empowerment program on the subscales of physical health caused a significant difference between the experimental and control groups in the post-test (P< 0.001), i.e. physical health in the experimental group was significantly better than that in the control group. Moreover, the intervention on the anxiety subscale caused a significant difference between the experimental and control groups in the post-test (P< 0.001). It means that anxiety in the experimental group was significantly reduced compared to the control group. Finally, the intervention of the psychological empowerment program on the subscale of the disorder in social function caused a significant difference between the experimental and control post-test results (P< 0.001). In other words, the disorder in social function in the experimental group significantly was lower compared to the control group. It is worth noting that according to the research findings, the intervention of the psychological empowerment program did not have a significant effect on the subscales of depression. Therefore, psychological empowerment affected three subscales of general health (i.e. physical health, anxiety and social function disorder) of mothers of children with disability under community-based rehabilitation program. Conclusion Present study indicates that psychological empowerment improves the general health of mothers covered by community-based rehabilitation program and has affected three subscales of general health (physical health, anxiety, and social function disorder) of mothers of children with disability under community-based rehabilitation program. Therefore, officials and custodians of the community-based rehabilitation program must consider psychological empowerment important for its wide-ranging implementation and its important implications for domestic action. It should be reminded that the present study was conducted only on mothers covered by the community-based rehabilitation program, so its results should be generalized to other mothers with caution. The lack of follow-up was also one of the limitations of the present study. Therefore, for future research, it is suggested that a program be run with the presence of both parents. A follow-up study should also be conducted to investigate the continuation of the effects of intervention. It is also recommended that the authorities of the welfare organization provide psychological empowerment workshops for all members of the family with disabilities by allocating more funds and supporting community-based associations with rehabilitation programs. In the end, it is suggested that a psychological empowerment program be designed and implemented to improve the general health of mothers of children with disabilities covered by community-based rehabilitation program. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
فاطمه فلاحی | Fateme Fallahi
Department of Special Education, School of Education & Psychology, Shiraz University, Shiraz, Iran.
گروه آموزش کودکان استثنایی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
قربان همتی علمدارلو | Ghorban Hemati Alamdarloo
Department of Special Education, School of Education & Psychology, Shiraz University, Shiraz, Iran.
گروه آموزش کودکان استثنایی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2763-1&slc_lang=fa&sid=1 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
روانشناسی کودکان استثنایی |
| نوع مقاله منتشر شده |
پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|