مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، جلد ۱۴، شماره ۴، صفحات ۶۶-۷۴
عنوان فارسی مطالعه فونستیک عقرب‌های شهرستان قائنات، خراسان جنوبی سال ۱۳۹۶
چکیده فارسی مقاله زمینه و هدف: عقرب‌زدگی یکی از مهم‌ترین مشکلات بهداشتی در بسیاری از مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری اسـت که بدون اطلاع از فون و فعالیت عقرب‌های یک منطقه، روش کنترل آن‌ها با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد. شهرستان قائنات در استان خراسان جنوبی ازجمله مناطقی است که سالانه مواردی از عقرب‌زدگی در آنجا گزارش می‌شود. ازاین‌رو مطالعه حاضر به‌منظور تعیین فون عقرب‌های شهرستان قائنات طراحی و اجرا شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی-مقطعی است. بدین منور صید عقرب به مدت یک سال و به‌صورت ماهانه انجام شد. نمونه‌گیری با استفاده از سه روش صید دستی، صید با استفاده از چراغ‌قوه ماوراءبنفش و تله زمینی صورت گرفت. عقرب‌ها پس از صید به ظروف پلاستیکی درب‌دار حاوی اتانول 70 درصد و گلیسیرین انتقال داده و با استفاده از کلید تشخیصی دهقانی و فروزان پی شناسایی و بررسی شدند. یافته‌ها: درمجموع 912 نمونه عقرب متعلق به خانواده بوتیده شامل شش گونه مزوبوتوس اپئوس، آندرکتونوس کراسیکودا، ارتوکیروس اسکروبیکولزوس، کمبسوبوتوس ماتهیزنی، مزوبوتوس کوکازیکوس و ادنتوبوتوس دوریه جمع‌آوری شد. بیشترین فراوانی گونه مربوط به مزوبوتوس اپئوس (96/60 درصد) و کمترین فراوانی مربوط به گونه ادنتوبوتوس دوریه (88/0 درصد) بود. کمترین صید عقرب در آذرماه (63/2 درصد) و بیشترین صید در اردیبهشت ماه (30/19 درصد) و در مناطق روستایی مشاهده شد. نتیجه‌گیری: با توجه به تنوع گونه‌های عقرب موجود در این منطقه، آمـوزش و دادن آگاهی‌های کافی درباره راه‌های پیشگیری از عقرب‌زدگی به افراد ساکن در منطقه ضروری است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله فون ،عقرب،قاینات،خراسان جنوبی، ایران
عنوان انگلیسی Faunistic Study of Scorpions (Arachnida: Scorpiones) in Qaenat County in Iran in 2017
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objectives: Scorpion's sting has created one of the most significant health and medical issues in Iran. Lack of sufficient knowledge of the fauna and the seasonal activity of scorpions in an area poses a serious challenge to the control programs. Each year, several cases of scorpion sting are reported in Qaenat county. In this regard, the present study aimed to identify and determine the fauna and scorpions of this region.   Methods: This descriptive cross-sectional study was conducted on the scorpions that were caught using Ultra-Violet (UV) light, pitfall traps, and hand-catching methods every month in Qaenat City in South Khorasan Province in Iran during 2017. After their capture, the scorpions were stored in plastic containers of glycerin and 70% ethanol and were identified using a valid morphological key.   Results: A total of 912 scorpion specimens from the buthidae family were collected, including six species of Mesobuthus eupeus, Androctonus crassicauda, Orthochirus scrobiculosus, Compsobuthus matthiesseni, Mesobuthus caucasicus, and Odontobuthus doriae. M. eupeus and O. doriae had the highest (60.96%) and lowest (0.88%) frequencies, respectively. Moreover, most of the scorpions were collected in December in rural areas, while the least number of them were collected in May.   Conclusion: Due to the diversity of scorpion species in the studies region, it is essential to educate and raise the awareness of individuals living in this region about methods of preventing scorpion stings.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Arachnida, Fauna, Iran, Scorpions, South Khorasan
نویسندگان مقاله فرزاد متولی حقی | Farzad Motevalli Haghi
Department of Medical Entomology and Vector Control, Faculty of Public Health, Mazandaran University of Medical Sciences
گروه حشره‌شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران

حسین برنا | Hossein Borna
Department of Medical Entomology and Vector Control, Faculty of Public Health, Mazandaran University of Medical Sciences
گروه حشره‌شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران

روح الله دهقانی | Rouhullah Dehghani
Department of Environment Health, Social Determinants of Health Research Center, Faculty of Public Health, Kashan University of Medical Sciences
گروه مهندسی بهداشت و محیط، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کاشان

محمود فاضلی دینان | Mahmoud Fazeli-Dinan
Department of Medical Entomology and Vector Control, Faculty of Public Health, Mazandaran University of Medical Sciences
گروه حشره‌شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران

جمشید یزدانی چراتی | Jamshid Yazdani-Cherati
Department of Biostatistics, Health Sciences Research Center, Faculty of Public Health, Mazandaran University of Medical Sciences
گروه آمار زیستی، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران

امید دهقان | Omid Dehghan
Department of Medical Entomology and Vector Control, Faculty of Public Health, Mazandaran University of Medical Sciences
گروه حشره‌شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران

فرزانه صحرایی رستمی | Farzaneh Sahraei-Rostami
Department of Medical Entomology and Vector Control, Faculty of Public Health, Mazandaran University of Medical Sciences
گروه حشره شناسی پزشکی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، مازندران، ایران

سید حسن نیکوکار | Seyed Hassan Nikookar
Health Sciences Research Center, Addiction Institute, Faculty of Public Health, Mazandaran University of Medical Sciences
مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، پژوهشکده اعتیاد، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران

نشانی اینترنتی http://journal.muq.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2014-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده بهداشت محیط
نوع مقاله منتشر شده مقاله پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات