نشریه پرستاری ایران، جلد ۳۵، شماره ۱۴۰، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی ارتباط خودکارآمدی مادران با رفتارهای ارتقا دهنده ی سلامتی در دختران آنان
چکیده فارسی مقاله مقدمه: رفتارهای ارتقادهنده سلامت یکی از معیارهای عمده تعیین‌کننده سلامت است. امروزه اعتقاد بر این است که افراد برای این که بتوانند در تغییر رفتار و ارتقای سلامت خود موفق باشند، باید از خودکارآمدی لازم برخوردار باشند. نوجوانی دوره‌ای است که در آن افراد در معرض خطر انجام بسیاری از رفتارهای تهدید کننده سلامت از جمله افزایش دریافت مواد غذایی، کاهش فعالیت فیزیکی و نیز افزایش آسیب پذیری رشدی هستند که می‌تواند تهدیدی برای سلامت آینده آنان نیز باشد. مشاوره و تغییر رفتار نوجوانان می‌تواند سبب بهبود زمینه‌های مختلف سلامتی از جمله سلامت ذهنی و جسمی آنان شود. بنابراین با بهبود وضعیت رفتارهای ارتقادهنده سلامت در نوجوانان نیز می توان از بسیاری از مشکلات سلامتی در نوجوانان پیشگیری کرد. تفاوت‌هایی که از نظر وضعیت رفتارهای ارتقادهنده سلامت مشاهده می‌گردد، می تواند در نتیجه تأثیرات مؤلفه‌های سلامتی یا دامنه‌ای از عوامل شخصی، اجتماعی، اقتصادی و محیطی باشد که وضعیت سلامتی افراد یا مردم را تعیین می کنند. عوامل تأثیرگذار بر روی سلامتی متعدد هستند و ارتباط متقابلی بین آن ها وجود دارد. هدف از انجام این پژوهش تعیین ارتباط خودکارامدی مادران با رفتارهای ارتقا دهنده ی سلامتی در دختران آنان در دوره متوسطه دوم شهر شیراز سال97 بوده است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی- مقطعی از نوع همبستگی بود. 384 دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر شیراز و مادران آنان در مطالعه شرکت کردند. معیارهای ورود به مطالعه شامل رضایت اگاهانه والدین و دانش آموزان دختر در مقطع متوسطه دوم بود. در این مطالعه از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای خوشه ای استفاده شد. شهر شیراز دارای 4 ناحیه می باشد، از هر ناحیه شهری به صورت تصادفی 4 دبیرستان انتخاب شد، سپس، از هر دبیرستان متوسطه دوم 3 کلاس انتخاب شد. از تمام دانش آموزان هر 12 کلاس، به صورت مستمر نمونه گیری به عمل آمد  بدین صورت که ابتدا جلسه ای با حضور مادران و دختران آنها تدارک دیده شد و با معرفی اهداف پژوهش، از بین افرادی که ابراز رضایت کامل داشتند، نمونه ها انتخاب شدند. پرسشنامه­های مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه جمعیت شناختی ، پرسشنامه خودکارآمدی Sherer و سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت  Walkerبود. داده ها به صورت آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار  و آمار استنباطی آزمون همبستگی پیرسون ، آنالیز واریانس و آزمون شفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. .سطح معنی­داری در این پژوهش 05/0 ≥ P تعیین شد. محاسبات آماری به وسیله نرم­افزار آماری SPSS (نسخه 22)  انجام شد. یافته ­های پژوهش: سن نیمی از مادران بین 50-41 سال بود (50% . شغل اکثر مادران خانه دار (70/3درصد   و میزان تحصیلات بیشتر آنها کارشناسی (65/9درصد  بود. دختران پایه دوازدهم نسبت به سایر دختران دارای فراوانی بیشتری بودند (35/2درصد . همچنین بیشتر دختران دارای یک خواهر و برادر بودند (64درصد . میانگین رفتارهای ارتقادهنده سلامتی دختران برابر  با 15/97 ± 169/29 بود. بررسی بر روی ابعاد در طیف لیکرت 4-1 نشان داد رفتارهای ارتقادهنده سلامتی دختران در بعد تغذیه با میانگین 0/45 ± 3/53 بیشترین مقدار و در بعد حمایت بین فردی با میانگین 0/26± 2/79 دارای کمترین مقدار بود. میانگین نمرات خودکارآمدی مادران برابر با 46/66 و انحراف معیار 5/77 بود. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمرات خودکارآمدی با رفتارهای ارتقادهنده سلامتی و ابعاد آن همبستگی مستقیم و معنی داری وجود داشت (0/05> P . بدین معنا که با افزایش خودکارآمدی مادران، رفتارهای ارتقادهنده سلامتی و ابعاد آن افزایش می یابد. میزان همبستگی بین خودکارآمدی مادران و رفتارهای ارتقادهنده سلامتی دختران برابر با 0/566 بود. بیشترین میزان همبستگی خودکارآمدی با رفتارهای ارتقادهنده سلامتی دختران در بعد حمایت بین فردی (0/875=r  و کمترین در بعد ورزش (0/113=r  مشاهده شد. نتایج آنالیزواریانس حاکی از آن است که بین نمرات رفتارهای ارتقادهنده سلامتی دختران بر حسب پایه تحصیلی تفاوت معنی دار وجود نداشت (0/05

P بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که خودکارآمدی مادران با رفتارهای ارتقا دهنده ی سلامت  در دختران آنان ارتباط مستقیم و معناداری دارد.  از سویی دیگر، نوجوانان دختر گاهی اوقات رفتارهای ارتقا دهنده سلامت را انجام می دهند و خودکارآمدی به عنوان مهمترین سازه درانجام رفتارهای ارتقا دهنده سلامت شناخته شد. با توجه به اهمیت سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت در زندگی افراد و تأثیری که خودکارآمدی و شرایط زندگی بر این رفتارها دارد، لازم است تا راهکارهایی برای ارتقا هرچه بیش‌تر سبک زندگی و رفتارهای سلامتی افراد ارائه شود. از این رو پیشنهاد می شود سیاستگزاران  با توجه به اهمیت این بعد اجتماعی-روانی، تلاش برای ارتقاء خودکار آمدی را از طریق افزایش برنامه های فرهنگی در برنامه ریزی های نظام سلامت و ارتقاء سطح آگاهی های مردم مدنظر قرار دهند. در پژوهش حاضر رفتارهای ارتقادهنده­ی سلامت دانش آموزان در حد مطلوبی بود، با این حال پیشنهاد می شود تا رفتارهای مرتبط با سلامتی دانش آموزان به طور دوره ای مورد بررسی و پایش قرار گیرد و در صورت لزوم رفتار های مربط با سلامتی از طریق برگزاری جلسات آموزش گروهی، همایش ها و برنامه های آموزشی  ارتقا پیدا کند. همچنین پیشنهاد می شود مادرانی که از خودکارآمدی کمتری برخوردار هستند شناسایی شده و خودکارآمدی آنها از طریق برنامه های مشاوره ای  و حضور در کلینیک های روانشناختی ارتقاء پیدا کند.

کلیدواژه‌های فارسی مقاله کلمات کلیدی، خودکارآمدی، رفتارهای ارتقادهنده‌ی سلامتی
عنوان انگلیسی Relationship between Self-Efficacy in Mothers and Health-Promoting Behaviors in Their Daughters
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Health-promoting behaviors are among the major health determining criteria. Today, it is believed that the individuals must have the necessary self-efficacy so that they can successfully change their behavior and improve their health. Adolescence is a period in which individuals are at risk of several health-threatening behaviors, such as an increase in food intake, reduction in physical activity, and increase in developmental vulnerability, which could also be a threat to their future health. Consulting adolescents about changing their behavior can enhance different areas of health, including their mental and physical health. Thus, improving the status of health-promoting behaviors in adolescents may prevent many health problems from happening in adolescents. Differences observed in the status of health-promoting behaviors may result from the effects of health components or a range of personal, socio-economic, and environmental factors determining the health status of individuals or people. Numerous factors affect health and there is a mutual relationship between them. This study aimed to determine the relationship between mothers' self-efficacy and health-promoting behaviors in their daughters in the high school second period of Shiraz city in 2018. Materials and methods: This is a cross-sectional descriptive correlational study. The statistical population consisted of all high school girl students in the second period and their mothers in Shiraz city (n=51234 . The research environment of this study was high schools of Shiraz city. According to Cochran's formula, the sample size was calculated to be 384 (high school students and their mothers in Shiraz city . The research inclusion criteria are the informed consent of parents and high school girl students in the second period. The research sample was selected using a random multi-stage clustering method in a way that 4 high schools were randomly selected from 4 regions of the city using a multi-stage clustering method. After the schools were selected, the researcher introduced him to the high school manager and randomly selected one class out of each grade of high school. Then the quota sampling was carried out among the class students given the ratio of the total students of 4 schools by obtaining the informed consent of the students and parents in the session held. First the session was arranged with the attendance of the mothers and their daughters. The research was introduced and the samples were selected from the individuals who expressed their complete consent. Sherer General Self-efficacy and Walker's Health-Promoting Lifestyle questionnaires were used in this study. A session was held, at first, for the parents in the intended schools and the research objectives were explained. If the parents and their children consented to participate in the study, then the next session would be held and the questionnaires distributed after obtaining the informed consent from the parents and students. Mothers completed the self efficacy questionnaire and the high school students of the second period filled in the Health-Promoting Lifestyle questionnaire.  The obtained data were analyzed at descriptive and inferential levels. According to descriptive statistics, 31.5% of students were studying in grade 10, 33.3% in grade 11, and 35.2% in grade 12. Moreover, 38.5% of the participating students' mothers were 31-40 years old, 5% were between 41 and 50 years old, and 11.5% were older than 50 years. About 11.5% of the participating students' mothers were self-employed, 18.2% were employees, and 70.3% were housewives. About 28.9% of the participating students' mothers held a diploma degree and lower, 65.9% held a bachelor's degree, and 5.2% held a master's degree and higher. At the level of inferential statistics, Pearson and Spearman correlation test, t-test and Eta coefficient were used. Significance level in this study was set at P ≤0.05. Statistical calculations were performed using SPSS statistical software (version 22 . Discussion and conclusion: The obtained results revealed a direct significant relationship between the mothers' self-efficacy and health-promoting behaviors in their daughters. On the other hand, female adolescents sometimes perform health-promoting behaviors, and self-efficacy was recognized as the most important construct in performing health-promoting behaviors. Considering the importance of health-promoting lifestyle in people's lives and the effect of self-efficacy and living conditions on these behaviors, proposing solutions to improve people's lifestyle and health behaviors seems necessary. Therefore, considering the importance of this socio-psychological dimension, policy makers are recommonded to try to promote self-efficacy by increasing cultural programs in health system planning and raising public awareness. In this research, the students show a desirable level of health-promoting behaviors, however, it is suggested that the students' health-related behaviors be periodically investigated and monitored, and group training sessions, conferences, and virtual training programs be used to teach health-related behaviors if needed. It is also suggested that mothers with lower self-efficacy be identified and their self-efficacy be enhanced through counseling programs and attending psychological clinics.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Keywords, Self-efficacy, Health-promoting behaviors ​​​​​​​
نویسندگان مقاله نیلوفر زارع | Niloufar Zare
Community health research center, Isfahan (khorasgan branch, Islamic azad university, Isfahan, Iran.
مرکز تحقیقات سلامت جامعه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

نرگس صادقی | Narges Sadeghi
Community health research center, Isfahan (khorasgan branch, Islamic azad university, Isfahan, Iran.
مرکز تحقیقات سلامت جامعه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

اعظم رحمانی | Azam Rahmani
Nursing and Midwifery Care Research Center, School of Nursing and Midwifery, Tehran University of Medical Sciences, Islamic azad university, Isfahan, Iran.
مرکز تحقیقات مراقبت های پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

نشانی اینترنتی http://ijn.iums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2681-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده پرستاری
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات