، جلد ۹، شماره ۴، صفحات ۳۵-۵۴
عنوان فارسی طراحی و اعتباریابی ابزار سنجش سواد داده‌ای برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز
چکیده فارسی مقاله هدف: پژوهش حاضر به‌منظور تدوین ابزاری استاندارد برای سنجش سواد داده‌ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی به روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است. روش: برای تهیه‌ پرسشنامه اولیۀ سنجش نظرات دانشجویان در راستای تهیه ابزار نهایی سنجش سواد داده‌ای، منابع مرتبط در خصوص صلاحیت‌ها و شایستگی‌های دانشجویان از نظر سواد داده‌ای بررسی شده و از میان آن‌ها برخی از مهم‌ترین‌ شاخص‌ها استخراج شد. در گام بعدی، برای سنجش روایی صوری و محتوایی، سؤالات طراحی‌شده در اختیار اساتید گروه‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی و برخی از دیگر متخصصان قرار گرفت. پس از کسب حداقل‌های شاخص‌های روایی محتوایی، پرسشنامه اولیه به‌منظور بررسی پایایی، در بین 27 نفر از دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی توزیع گردید. ضریب آلفای کرونباخ محاسبه ‌شده برای این پرسشنامه اولیه، 91/0 بدست آمد. پس از کسب حداقل‌های شاخص‌های روایی محتوایی سؤالات، و بررسی آن از نظر شاخص پایایی، برای ابزارسازی نهایی بر مبنای نظرات دانشجویان تحصیلات تکمیلی، این پرسشنامه در اختیار 363 دانشجوی تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز که به شیوه نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی انتخاب شده بودند، قرار گرفت. برای تحلیل داده‌ها و شناسایی ابعاد مهم و اساسی ابزار سواد داده‌ای، از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. یافته‌ها: نتیجه تحلیل عاملی داده‌های پژوهش به‌منظور طراحی و اعتبارسنجی ابزار سنجش سواد داده‌ای برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی، کاهش 20 شاخص یا متغیر به 4 عامل یا معرف شامل: درک داده؛ جمع‌آوری، سازمان‌دهی و ارزیابی داده‌ها؛ تجزیه‌وتحلیل و تفسیر داده‌ها؛ و اشتراک‌گذاری داده‌ها با ملاحظه مسائل حقوقی و استنادی است. این ساختار مجموعاً 58 درصد از واریانس سواد داده‌ای را پوشش می‌دهد و نشانگر رضایت‌بخش بودن تحلیل عاملی و متغیرهای مورد مطالعه می‌باشد. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه بررسی ابزار پیشنهادی، نشانگر اثربخشی آن در سنجش سواد داده‌ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی است، استفاده از آن برای سنجش سطح سواد داده‌ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌های مختلف کشور پیشنهاد می‌شود.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سواد داده‌ای، دانشجویان تحصیلات تکمیلی، دانشگاه تبریز،
عنوان انگلیسی Design and Validation of Data Literacy Assessment Tool for Graduate Students
چکیده انگلیسی مقاله Purpose: The present study aimed to develop a standardized assessment tool for measuring the data literacy of postgraduate students using a descriptive survey method. Method: To develop the initial questionnaire for assessing students' opinions and to create the final data literacy assessment tool, we reviewed relevant sources on students' qualifications and competencies in data literacy. We extracted the most important information from these sources. In the next step, the designed questions were given to professors in the Knowledge and Information Science departments and other experts to measure formal and content validity. After obtaining the minimum content validity indicators for the initial questionnaire, it was distributed to 27 students from the Faculty of Educational Sciences and Psychology to assess its reliability. Cronbach's alpha coefficient calculated for this initial questionnaire was 0.91. After ensuring the questions met the minimum content validity indicators and checking their reliability index, the assessment tool was developed based on the opinions of graduate students. The questionnaire was then administered to 363 post-graduate students at the University of Tabriz, who were selected using stratified random sampling. The exploratory factor analysis test was used to analyze the data and identify important and essential dimensions of the data literacy assessment tool. Findings: The results of the factor analysis of the research data were used to design and validate the data literacy assessment tool for post-graduate students. This involved reducing 20 indicators or variables to 4 factors or indicators, including: 1) understanding the data, 2) collecting, organizing, and evaluating the data, 3) analyzing and interpreting the data, and 4) ensuring data sharing complies with legal and citation issues. Conclusion: This model accounts for 58% of the variance in data literacy, suggesting that the factor analysis and the variables studied are satisfactory. Therefore, it is recommended to utilize this assessment tool to gauge the level of data literacy among postgraduate students.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله سواد داده‌ای, دانشجویان تحصیلات تکمیلی, دانشگاه تبریز
نویسندگان مقاله رسول زوارقی |
دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

خدیجه قنبری |
کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

هاشم عطاپور |
دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

نشانی اینترنتی https://stim.qom.ac.ir/article_2500_082d2de62d5e637b08bc5732ecab1d70.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات