|
|
مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، جلد ۵، شماره ۳، صفحات ۳۰-۳۷
|
|
|
| عنوان فارسی |
مطالعه فون و فعالیت ماهانه پشه خاکی‌ها در کانون لیشمانیوز جلدی دهستان قمرود استان قم، سال ۱۳۸۸ |
|
| چکیده فارسی مقاله |
زمینه و هدف: لیشمانیوز جلدی روستایی یکی از بیماری‌های انگلی است که توسط پشه خاکی‌ها منتقل می‌شود و کانون‌های آن در نقاط مختلف کشور وجود دارد. در استان قم بیماری لیشمانیوز جلدی عمدتاً از بخش مرکزی شامل دهستان‌های حاجی‌آباد و قمرود گزارش شده است. آگاهی از وضعیت اکولوژیکی پشه خاکی‌ها از جمله فون یا ترکیب گونه‌ای و فعالیت فصلی پشه خاکی‌ها، نقش اساسی در کنترل بیماری لیشمانیوز جلدی دارد. این مطالعه به‌منظور بررسی فون و فعالیت ماهانه پشه خاکی‌ها در کانون لیشمانیوز جلدی در منطقه قمرود صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه به‌صورت توصیفی- مقطعی بر روی پشه خاکی‌ها (ناقلین لیشمانیوزها) در طی سال 1388 در روستاهای انتخابی از دهستان قمرود واقع در بخش مرکزی استان قم انجام شد. در این پژوهش هر 15 روز یک‌بار اقدام به صید پشه خاکی از اماکن انسانی، حیوانی (داخلی) و خارجی (لانه جوندگان) با نصب 180 عدد تله چسپان در 3 روستای دهستان قمرود شد. پشه خاکی‌ها از اواخر فروردین تا اواخر آبان‌ماه سال 1388 جمع‌آوری و سپس با کلیدهای معتبر تعیین هویت شده و فون و فعالیت فصلی آنها بررسی گردید. یافته‌ها: در این مطالعه، 10252 عدد پشه خاکی شامل پنج گونه جنس فلبوتوموس، گونه‌های فلبوتوموس پاپاتاسی، فلبوتوموس سرژنتی، فلبوتوموس کوکازیکوس، فلبوتوموس الکساندری، فلبوتوموس صالحی و پنج گونه از جنس سرژانتومیا، گونه‌های سرژانتومیا سینتونی، سرژانتومیا دنتاتا، سرژانتومیا تئودوری، سرژانتومیا پاولووسکی و سرژانتومیا کلایدئی بررسی شدند. فلبوتوموس پاپاتاسی گونه غالب در اماکن داخلی و همراه با سرژانتومیا سینتونی؛ گونه‌های غالب در اماکن خارجی (لانه جوندگان) بودند. براساس نتایج این تحقیق، 1/86% از پشه‌های صیدشده در اماکن داخلی، فلبوتوموس پاپاتاسی بود، درحالی‌که 67/54% و 02/44% از کل پشه خاکی‌های صیدشده از اماکن خارجی را به ترتیب فلبوتوموس پاپاتاسی و سرژنتومیا سینتونی تشکیل می‌دادند. پشه‌خاکی‌ها در این منطقه 2 پیک فعالیت در اوایل خرداد و اواخر مردادماه داشتند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، فلبوتوموس پاپاتاسی گونه غالب منطقه بود که ناقل احتمالی لیشمانیوز جلدی در این منطقه گزارش شد. با این وجود، انجام مطالعات بیشتر به‌خصوص مطالعات مولکولی در این منطقه و تعیین ناقل قطعی توصیه می‌شود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
لیشمانیوز جلدی، حشرات ناقل، قم، ایران. |
|
| عنوان انگلیسی |
Fauna and Monthly Activity of Sand Flies at Zoonotic Cutaneous Leishmanianisis Focus in Qomrooddistrict of Qom Province in 2009 |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Background and Objectives: Zoonotic cutaneous leishmaniasis (ZCL) is a parasitological disease transmitted by female sand flies. There are several endemic foci of disease in different parts of Iran. The disease is mostly reported from central part of Qom Province including the villages Ghanavat and Qomrood. It is clear that knowledge on sand flies ecologyhas the main role in planning the control of cutaneous leishmaniasis (ZCL). This study was carried out to determinecutaneous leishmaniasis vectors in Gomrood district of Qom provincein 2009. Methods: The present study was a descriptive, cross-sectional one conducted on sand flies (the leishmaiosis vectors). It was carried out in Qomrood area of central district of Qom province during 2009. Sand flies were collected biweekly from indoors (bed rooms, stables, etc.) and outdoors-rodent burrows of three villages in Gomrood district, using 180 sticky traps (castor oil coated white paper 20 x 32 cm) from the beginning (May) to the end (November) of the active season. For species identification, sand flies were mounted in Puri’s medium and identified after 24 hours using the keys of Theodor and Mesghali (1964). Results: A total of 10252 adult sand flies (4578 from indoors and 5674 from outdoors) were collected and identified during May and November 2009. The following seven species were found in indoors: Phlebotomuspapatasi (86.1%), p. salehi (0/021%), P. sergenti (1/74%), p. caucasicus (1/26%), p. alexandri(0/24%), Sergentomyiasintoni (10/35%) and S. theodori(0/26%). The collected species of oudoors were Phlebotomuspapatasi (54/67%), P. sergenti (0/35%), p. alexandri(0/035%), S. sintoni (44/02%) S. dentata (0/21%) S. clydei (0/19%), S. theodori (0/46%) and S. pawlowski (0/05%). The most common sand flies in indoors and outdoors resting places were P. papatasi and S. sintoni. P. salehi was the lowest collected species in Gomrood district. The active peaks of sand flies were observed in late May and late August. The sex ratio i.e. number of males/100 females of P. papatasi was calculated to be 241.5 and 307.3 in indoors and rodent burrows, respectively. Conclusion: Our entomological survey showed that P. papatasi was the dominant species in indoors and outdoors. It seems this species can be probable vector for ZCL in the study area. Nevertheless, it is necessary that more studies are suggested (specially using molecular methods) in order to determinethe proven vector (s). |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Leishmaniasis, Cutaneous, Insect Vectors, Qom, Iran |
|
| نویسندگان مقاله |
عابدین ثقفی پور |
دانشگاه علوم پزشکی قم
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی قم (Qom university of medical sciences)
یاور راثی |
دانشگاه علوم پزشکی تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی تهران (Tehran university of medical sciences)
محمدرضا عبایی | mohammad reza
دانشگاه علوم پزشکی تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی تهران (Tehran university of medical sciences)
محمدعلی عشاقی | mohammad ali
دانشگاه علوم پزشکی تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی تهران (Tehran university of medical sciences)
بابک فرزین نیا |
دانشگاه علوم پزشکی قم
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی قم (Qom university of medical sciences)
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://journal.muq.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-447&slc_lang=fa&sid=fa |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
مقاله پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|