رفاه‌اجتماعی‌، جلد ۱۲، شماره ۴۵، صفحات ۳۶۹-۳۹۰
عنوان فارسی تحلیل رابطۀ بین شاخص‌های بهداشتی و آموزشی با سطح باروری در استان‌های کشور
چکیده فارسی مقاله <مقدمه: جمعیت‌شناسان همواره در پی شناسایی عوامل مؤثر بر رشد جمعیت بوده‌اند تا با شناسایی این عوامل، رشد جمعیت را تحت کنترل درآورند. جمعیت و مسائل مربوط به آن، از جمله مسائل چند بعدی و پیچیدۀ جوامع انسانی است که هم تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... است و هم بر آن تأثیرگذار است. قطعیت و ثبات در مسائل جمعیتی، نظیر باروری، کاربرد چندانی ندارد و برای تعیین ابعاد آن نمی‌توان از یک علت خاص استفاده کرد و از طرف دیگر رابطۀ علی ثابت و همیشگی بین متغیرهای آن وجود ندارد. ممکن است علت خاصی در زمانی خاص باعث افزایش میزان باروری باشد و در یک زمان دیگر، آن علت جای خود را به علت یا علل دیگری بدهد. روش: این مقاله با هدف بررسی ارتباط بین شاخص‌های بهداشتی و ‌درمانی و آموزشی با باروری کل در استان‌های کشور انجام شده است. جامعۀ آماری این پژوهش را تمامی استان‌های کشور تشکیل می‌دهند. با بهره‌گیری از مدل TOPSIS، ابتدا استان‌های کشور را از نظر میزان باروری کل رتبه‌بندی شده و بعد از آن وضعیت بهداشتی و آموزشی هر استان رتبه‌بندی می‌شود. درنهایت هم‌بستگی بین رتبه‌های بهداشتی و آموزشی با سطح باروری کل تعیین شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد 1ـ بالاترین میزان باروری کل، مربوط به استان‌های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی و هرمزگان است و کم‌ترین این میزان به استان‌های مازندران و تهران و گیلان تعلق دارد. 2ـ استان‌های تهران و خراسان رضوی و مازندران اولین رتبه‌های استانی را از نظر برخورداری از شاخص‌های بهداشتی و درمانی دارا هستند و پایین‌ترین رتبه‌ها مربوط به استان‌های آذربایجان شرقی و اردبیل و آذربایجان غربی است. 3ـ بیش‌ترین میزان برخورداری استان‌ها از نظر شاخص‌های آموزشی ‌به استان‌های گیلان و تهران و همدان تعلق دارد و کم‌ترین میزان آن مربوط به استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل است. 4- با توجه به ضریب هم‌بستگی، میان متغیرهای آموزشی و بهداشتی و درمانی با باروری کل رابطۀ مثبت و معناداری وجود ندارد. نتایج: نتیجه نهایی نشان می‌دهد که ضریب هم‌بستگی بین شاخص‌های بهداشتی و میزان باروری کل برابر با 170/0- و همچنین ضریب هم‌بستگی بین شاخص‌های آموزشی و سطح باروری کل برابر با 169/0- است. مقدار p نیز بین شاخص‌های بهداشتی و درمانی و آموزشی با میزان باروری کل به ترتیب برابر با 370/0 و 373/0 بوده که از 05/0 بزرگ‌تر است. پس درنهایت فرضیۀ صفر تأیید می‌شود و بین شاخص‌های آموزشی و بهداشتی با متغیر باروری کل رابطه‌ای وجود ندارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سطح باروری، شاخص‌های آموزشی، شاخص‌های بهداشتی
عنوان انگلیسی Relationship between Health and Education Indexes with Fertility Rate in Iran's Provinces
چکیده انگلیسی مقاله  Introduction: Fertility Rate (FR) is one of the most important sensitive indicators of the socio -economic and health Status of a community. This is because more than any other age-group of a population, infant’s survival depends on the socioeconomic conditions of their environment. It is one of the components of United Nations human development index (UN, 2007). Hence its description is very vital for evaluation and planning of the public health strategies. One of the most important items in the Millennium Development Goals (MDG) is to balance between Sanitation and Educational Indexes with Fertility Rate. Universally, there is huge literature that focused on the determinants of Sanitation and Educational Indexes and Fertility Rate. Most of the studies have shown there are significant association between socioeconomic, demographic factors and infant-child mortality. Method: The type of research is applied and the Method of data collection is documentary and data is analyzed by TOPSIS model. This research has done in related to sanitation and educational indexes with fertility rate in Iran's province s .The Iran's province classified by total fertility rate and so on ranking sanitation and educational situation. Finally, the relation between them has explained . This study is an analytical cross-sectional study through secondary data analysis of the 2012 Iran Demographic and Health Survey (KDHS) dataset for children . Findings : To knowing the reasons of population growth, demographers need to understand population growth factors. Population and its problems are multidimensional and confusion in any society that effect on economic, social, cultural, political, etc. there isn’t any dimensional stability for definition of population problems such as fertility rate and for dimensional definition cannot use special factor. In other way there aren’t scientific and sustainable relations between population variables. There are some causes that increase the total fertility rate, however this causes that decrease the total fertility rate. Conclusion: Research finding show: 1- Sestan and Balochestan, Southern Khorasan and Hormozgan province are at the highest level in total fertility rate. And so on Mazandaran, Tehran, and Gilan province are at the lowest level in total fertility rate. 2- Tehran, Khorasan Razavi and Mazandaran province have the highest rank in sanitation services and so on Eastern Azarbayejan, Ardebil and Westernt Azarbayejan have the lowest rank in these services. 3- Gilan, Tehran, and Hamedan province have the highest rank in educational services and so on Eastern Azarbayejan, Westernt Azarbayejan and Ardebil province have the lowest rank in these services. 4- There aren’t correlation coefficient between educational and sanitation- hygiene variables with total fertility rate.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Educational Index, Fertility Rate Sanitation Indexes
نویسندگان مقاله صفر قاید رحمتی | safar ghaedrahmati


فاطمه السادات حسینی | fateme houssieni


نشانی اینترنتی http://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-817-63&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/843/article-843-395648.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده رفاه اجتماعی
نوع مقاله منتشر شده اصیل
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات