|
|
آرشیو توانبخشی، جلد ۱۸، شماره ۲، صفحات ۱۰-۲۱
|
|
|
| عنوان فارسی |
تأثیر آموزش مدیریت رفتار به مادران بر علائم اختلال و رفتارهای پرخاشگرانه کودکان با اختلال نافرمانی مقابله‌ای |
|
| چکیده فارسی مقاله |
هدف اختلال نافرمانی مقابله‌ای یکی از اختلال‌های رفتاری است که مهم‌ترین ویژگی آن الگوی پایدار رفتار تکراری منفی‌گرایی، لجبازی، نافرمانی و خصومت در برابر مظاهر قدرت است که باعث اختلال قابل ملاحظه بالینی در کنش‌وری تحصیلی، اجتماعی و شغلی فرد می‌شود. والدین این کودکان در برخورد با مشکلات رفتاری فرزندانشان اغلب از روش‌های تنبیهی و سخت‌گیرانه استفاده می‌کنند که این کار در بلندمدت مشکلات رفتاری کودک را تشدید و والدین را با مشکلات بسیاری در زمینه مدیریت رفتاری فرزندانشان روبه‌رو می‌کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش رفتاری مادران دارای کودکان با اختلال نافرمانی مقابله‌ای بر کاهش علائم اختلال و رفتارهای پرخاشگرانه فرزندان 9 تا 11 ساله آن‌ها بوده است. روش بررسی روش پژوهش شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی مادران کودکان 9 تا 11 ساله شهرستان ازنا در سال 1392بود. 30 نفر از مادران کودکان با اختلال نافرمانی مقابله‌ای که در زیرمقیاس رفتارهای مقابله‌ای و رفتارهای پرخاشگرایانه پرسش‌نامه فهرست رفتاری کودکان، نمره‌ای بیش از نمره برش پرسش‌نامه کسب کردند به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. آن‌ها پس از همگن‌سازی از نظر متغیرهایی همچون میزان تحصیلات دانش‌آموزان، جنس، شدت علائم اختلال، سن و میزان تحصیلات مادران و پس از اعلام رضایت مادران برای شرکت در مطالعه به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل همتاسازی شدند. معیار‌های ورود برای شرکت‌کنندگان در پژوهش حاضر به شرح زیر در نظر گرفته شد: پرخاشگری کودکان یکی از ملاک‌های ورود به پژوهش حاضر بود. در این پژوهش نمره پرخاشگری همه کودکان مبتلا به این اختلال بیشتر از نمره برش پرسش‌نامه فهرست رفتاری کودکان بود. یکی دیگر از ملاک‌های ورود، سن مادران بود که همگی آن‌ها بین 33 تا 37 سال داشتند. تک‌والدی بودن یا دو والدی بودن خانواده نیز در نظر گرفته شد که در این پژوهش همگی خانواده‌ها دو والدی بودند. تعداد فرزندان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای نیز مدنظر قرار گرفت که همگی خانواده‌ها یک کودک مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای داشتند. سن کودکان نیز به عنوان ملاک ورودی دیگر در نظر گرفته شد که همگی بین 9 تا 11 سال داشتند. تحصیلات مادران نیز در این زمینه در نظر گرفته شد که همگی مادران نمونه پژوهشی حاضر تحصیلات دیپلم و بیشتر داشتند. ابزارهای پژوهش شامل فهرست رفتاری کودک فرم والدین (1991) و پرسش‌نامه علائم مرضی کودکان فرم ویژه والدین (1994) بود. آموزش رفتاری والدین در قالب 9 جلسه نود دقیقه‌ای در گروه آزمایش اجرا شد. در پایان دو گروه پرسش‌نامه‌های مذکور را به عنوان پس‌آزمون تکمیل کردند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته‌ها نتایج بیانگر تأثیر آموزش مدیریت رفتار بر کاهش نمره علائم اختلال نافرمانی مقابله‌ای کودکان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بود (001/0≥P). همچنین آموزش رفتاری والدین موجب کاهش رفتارهای پرخاشگرانه در گروه آزمایش شد (012/0≥P). نتیجه‌گیری به‌طورکلی یافته‌ها نشان می‌دهد آموزش رفتاری به مادران، علائم اختلال نافرمانی مقابله‌ای و رفتارهای پرخاشگرانه را در کودکان با اختلال نافرمانی مقابله‌ای کاهش می‌دهد و از بروز رفتارهای نامطلوب در محیط خانوادگی پیشگیری می‌کند. آموزش و استفاده از اصولی همچون اجتناب از تنبیه، توجه به نتایج منطقی و طبیعی رفتار، تمایز بین انضباط و تنبیه برای مادران که از اصول اصلی این برنامه آموزشی بوده، توانسته است از مشکلات رفتاری کودکان مبتلا بکاهد و رفتارهای مطلوب آن‌ها را افزایش دهد. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
اختلال نافرمانی مقابله‌ای، مدیریت رفتار، پرخاشگری |
|
| عنوان انگلیسی |
Effect of Behavior Management Training for Mothers With Children having ODD Symptoms |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Objective Oppositional defiant disorder (ODD) is a behavioral disorder whose most important traits are constant negative repetitious behavior pattern, pertinacity, disobedience, and hostility against power symbols. It results in significant clinical disorders in educational, social, and occupational functions. Moreover, parents of children with ODD employ strict punitive methods against their behavioral problems, which worsens the children’s behavioral problems. As a result, parents have a hard time managing their children. The aim of the present study was to investigate the effect of parental behavioral education on mothers of children with ODD. Materials & Methods The research design was quasi-experimental with a pretest posttest and control group. The study population consisted of all mothers of children between 9 to 11 years from the city of Azna. Thirty mothers of children with ODD whose scores in the subscales of coping behaviors and aggressive behavior in Child Behavior Checklist were above the questionnaire cut-off point score were selected via at-hand sampling after homogenizing them in variables such as education, gender, severity of symptoms, age and maternal education. They were randomly paired and assigned into experimental and control groups after obtaining consent from the mothers . The inclusion criteria for the participants of this study were as follows: high aggression in children with the cut-off score in accordance with the Child Behavior Checklist. The age of the mothers was another inclusion criterion. All the mothers were between 33 to 37 years old. In this study, all of them were from two-parent families. The number of children with ODD was also considered for households having a child with ODD. Children’s age was another inclusion criterion in this study. All children between 9-11 years of age were included in the study. Mothers’ education level was also considered, with those included in the sample being diploma-educated. The research tools included the Child Behavior Checklist for parents (1991) and Child Symptom Inventory Parents’ form (1997). Parent’s behavioral training was accomplished across nine 90-minute sessions for the experimental group. In the end, the two groups completed the questionnaires. Analysis of covariance was used to analyze the data. Results The results showed that the effectiveness of behavior management training among mothers with ODD children with regard to reducing their symptoms was more in the experimental group compared with that in the control group (P< 0.001). The parents’ behavior training also reduced aggressive behaviors in the experimental group (P< 0.012). Conclusion Overall, the findings suggest that mothers' behavioral training reduces the symptoms of ODD in children and prevents inappropriate behavior in family environment. Learning and applying principles such as avoiding punishment along with distinction between discipline and punishment, are the main principles of the training program that can reduce behavioral problems in children and increase their desirable behaviors. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
محسن امیری | mohsen amiri
department of psychology, faculty of humanities, university of zanjan, zanjan, iran.
زنجان، دانشگاه زنجان، دانشکده علوم انسانی، گروه روانشناسی.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه زنجان (Zanjan university)
گیتا موللی | guita movallali
pediatric neurorehabilitation research center, university of social welfare and rehabilitation sciences,tehran.iran
مرکز تحقیقات توانبخشی اعصاب اطفال، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی (University of social welfare and rehabilitation sciences)
عباس نساییان | abas nesaiyan
assistant professor, department of psychology, university of bojnord, bojnord, iran
استادیار گروه روانشناسی دانشگاه بجنورد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه بجنورد (University of bojnord)
مسعود حجازی | masoud hejazi
assistant professor, department of psychology, zanjan branch, islamic azad university, zanjan, iran
گروه روانشناسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی زنجان (Islamic azad university of zanjan)
رقیه اسدی گندمانی | roghaye assady gandomani
assistant professor, department of psychology, university of bojnord, bojnord, iran
استادیار گروه روانشناسی دانشگاه بجنورد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه بجنورد (University of bojnord)
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-500-5&slc_lang=fa&sid=fa |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
روانشناسی کودکان استثنایی |
| نوع مقاله منتشر شده |
پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|