نشریه پرستاری ایران، جلد ۱۸، شماره ۴۱، صفحات ۲۷-۳۸
عنوان فارسی بررسی ارتباط استعمال قلیان با تراکم استخوان زنان یائسه
چکیده فارسی مقاله پوکی استخوان یکی از پیامدهای مهم دوران یائسگی است که موجب نگرانی و عوارض مختلف، در زنان می گردد. بنابراین توجه به عوامل تسریع کننده روند ایجاد پوکی استخوان از اهمیت به سزایی برخوردار است. یکی از این عوامل، استعمال سیگار می باشد. استعمال قلیان شکل گیری از مصرف دخانیات می باشد، بدین جهت پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین استعمال قلیان با تراکم استخوان گردن ران و مهره های کمری در زنان یائسه مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان نمازی شهر شیراز انجام شده است. این پژوهش به روش”هم گروهی گذشته نگر“ انجام شده است و دارای یک جامعه می باشد و شامل کلیه زنان یائسه 40 سال به بالای مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان نمازی شیراز که حداقل 1 سال از آخرین قاعدگی آنها گذشته بود. . این جامعه به 2 گروه قلیانی و غیر قلیانی تقسیم شد. با محاسبات آماری حجم نمونه مورد لزوم در گروه قلیانی60 نفر و در گروه غیرHubble bubble smoking, Postmenopausal women, bone mineral density of femur neck and lumbar spine قلیانی120 نفر تعیین گردید . نمونه گیری به روش دردسترس انجام گرفت و محیط پژوهش مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان نمازی شهر شیراز بود. برگه مصاحبه و برگ ثبت موارد به عنوان ابزار جمع آوری داده ها مورد استفاده قرار گرفتند. برگ مصاحبه شامل 15 سوال بود غیر از 1 سوال بقیه سوال ها از نوع بسته بودند، برگ ثبت موارد نیز دارای 3 سوال باز بود. ابتدا پژوهشگر، فهرست و شماره تلفن زنان بالاتر از 40 سال مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان نمازی را، که تراکم استخوان آن ها از قبل تعیین شده بود، از مرکز یاد شده، دریافت و با این افراد تماس تلفنی برقرار کرد. اطلاعات مورد لزوم از طریق مصاحبه تلفنی از افراد واجد شرایط جمع آوری و در برگ مصاحبه، ثبت گردید. سپس نتایج سنجش تراکم استخوان افراد مصاحبه شده، از مرکز یاد شده دریافت و در برگه ثبت موارد درج گردید. طبق نتایج ، شاخص T تراکم استخوان گردن ران در زنان قلیانی، به طور معنی داری کمتر از تراکم استخوان گردن ران، در زنان غیر قلیانی بود (988/1 - = t ، 048/0= P ). انجام آنالیز کوواریانس برای حذف اثر متغیرهای مخدوشگر بیانگر آن بود که دو متغیر تعداد بارداری و تحصیلات نقش مهم تری در اختلاف مشاهده شده بین دو گروه قلیانی و غیر قلیانی ایفا کرده اند، به طوری که رابطه بین تعداد بارداری و تراکم استخوان گردن ران، رابطه‌ای معکوس و رابطه بین سطح تحصیلات و تراکم استخوان گردن ران، رابطه‌ای مستقیم بود (03/0= P و 000/0= P ). در خصوص تراکم استخوان مهره های کمری، نیز یافته های به دست آمده نمایانگر وجود اختلاف معنی دار بین دو گروه مورد پژوهش بود؛ به نحوی که استعمال کنندگان قلیان از میانگین امتیاز T کمتری نسبت به زنانی که قلیان استعمال نمی کردند، برخوردار بودند (045/0 = p و 016/2 - = t ) . طبق نتایج آزمون آنالیز کوواریانس پس از کنترل اثر متغیر مخدوشگر تحصیلات، مشخص گردید که اختلاف مشاهده شده، مربوط به متغیر استعمال قلیان بوده است (045/0= P ). در بررسی داده های مربوط به تراکم استخوان گردن ران، متغیرهای مخدوشگر سطح تحصیلات و تعداد بارداری ، رابطه شدیدتری را با تراکم استخوان در گردن ران نشان دادند که این مطلب می تواند در افراد تحصیل کرده از رعایت مراقبت های بهداشتی به دلیل آگاهی بیشتر نشأت گرفته باشد. با توجه به وجود رابطه معنی دار آماری بین استعمال قلیان و تراکم استخوان مهره های کمری، استعمال قلیان می تواند به عنوان یکی از عوامل خطر کاهش تراکم استخوان در زنان یائسه تلقی شود. بنابراین در مواجهه با این افراد، لازم است توصیه و اقدام های مناسب جهت پیشگیری از بروز عارضه پوکی استخوان ارائه گردد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی IS HUBBLE BUBBLE SMOKING CORRELATED TO BONE MINERAL DENSITY OF POSTMENOPAUSAL WOMEN?
چکیده انگلیسی مقاله  Nowadays, parallel to the use of modern technology and various approaches in sanitation and medicine, life expectancy has raised dramatically. So, postmenopausal women can live longer, considering that, the osteoporosis is one of the menopausal complaints. To determine the correlation between Hubble bubble smoking and bone mineral density of postmenopausal women we conducted a retrospective cohort study in which the bone mineral density of femur neck and lumbar spine of postmenopausal women was investigated. The interviews were done by phone for data gathering. And 180 women were assigned in two groups of 60 smokers and 120 nonsmokers. Finding revealed that despite the existence of difference between bone mineral density of Femur neck in smokers and nonsmokers (T=-1.988, P =0.048), variables of parity and level of education played important roles in the results. We also, found that the lumbar spine density was lower in smokers (T=-2.016, P =0.045) and after controlling of confounding variables, the difference was just related to Hubble bubble smoking (P=0.045). It was concluded that education and parity had greater correlations with bone mineral density of femur neck. This can be due to paying more attention to sanitation among educated women. Also, there was a significant correlation between Hubble bubble smoking and bone mineral density of lumbar spine. Therefore, Hubble bubble smoking can be taken as one of the risk factors of low bone mineral density among postmenopausal women. 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله فاطمه قیدر | f gheidar
دانشگاه علوم پزشکی ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی ایران (Iran university of medical sciences)

اکرم نجف یارندی | r jamshidi
دانشگاه علوم پزشکی ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی ایران (Iran university of medical sciences)

دکتر روح انگیز جمشیدی | mohammad rouh angiz a najafyarandi
دانشگاه علوم پزشکی ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی ایران (Iran university of medical sciences)

شرافت بیگم مختارشاهی | sh mokhtarshahi
دانشگاه علوم پزشکی ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی ایران (Iran university of medical sciences)

دکتر الهام افلاکی | e aflaky
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی شیراز (Shiraz university of medical sciences)

نشانی اینترنتی http://ijn.iums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-11&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده nursing|
نوع مقاله منتشر شده 1
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات