|
|
آرشیو توانبخشی، جلد ۱۹، شماره ۳، صفحات ۲۰۶-۲۱۹
|
|
|
| عنوان فارسی |
اثربخشی برنامه درمانی مبتنی بر الگوی روانی اجتماعی بر مهارت‌های اجتماعی افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه ناشی از سوانح سوختگی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
هدف از آنجا که سوختگی یکی از حوادث آسیب‌زایی است که باعث اختلال استرس پس از سانحه می‌شود و جوش‌خوردگی ناشی از حادثه سوختگی باعث تغییراتی در پوست و ظاهر بیمار می‌شود، افراد آسیب‌دیده بعد از سوختگی در برقراری ارتباط با دیگران و روابط اجتماعی دچار مشکلاتی می‌شوند. این مسئله بر زندگی این افراد تأثیرخواهد گذاشت و آن‌ها را از لحاظ مهارت‌های اجتماعی آسیب‌پذیر می‌سازد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه درمانی مبتنی بر الگوی روانی اجتماعی بر مهارت‌های اجتماعی افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه ناشی از سوانح سوختگی انجام شد. روش بررسی پژوهش حاضر طی دو مرحله انجام شد که در مرحله اول پس از مرور ادبیات و نظریه‌های درمانی و مفاهیم موجود در حوزه دیدگاه روانی اجتماعی، برنامه درمانی تدوین شد. سپس 10نفر از متخصصان روانشناسی بالینی و سلامت، روایی محتوایی برنامه درمانی را تعیین کردند. در مرحله دوم، از روش نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام بیماران زن دچار سوختگی مراجعه‌کننده به بیمارستان شهید مطهری تهران در سال 1396 بودند که با نمونه‌گیری دو مرحله‌ای ارزیابی شدند. در مرحله اول بر اساس نمونه‌گیری تصادفی ساده، پس از انجام مصاحبه نیمه‌ساختاریافته تشخیصی بر اساس ملاک‌های راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ویرایش پنجم توسط روانشناس بالینی و اجرای چک‌لیست اختلال استرس پس از سانحه، غربالگری در بیماران سوختگی اجرا شد. در مرحله دوم از بین افراد واجد ملاک‌های اختلال استرس پس از سانحه، بر اساس روش تصادفی ساده 30 نفر بیمار انتخاب شد. هر گروه شامل 15 نفر بود که با ریزش در مرحله پس‌آزمون از گروه آزمایش 13 نفر و از گروه کنترل 15 نفر باقی ماند. برنامه درمانی روانی اجتماعی طی 12 جلسه برگزار شد و پس از گذشت دو ماه، مجدداً از گروه آزمایش پیگیری به عمل آمد. برای جمع‌آوری داده‌ها از ابزارهای اندازه‌گیری شامل مصاحبه نیمه‌ساختاریافته تشخیصی بر اساس ملاک‌های راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ویرایش پنجم، فهرست اختلال استرس پس از سانحه و پرسش‌نامه مهارت‌های اجتماعی استفاده شد. نتایج با کمک نسخه 22 نرم‌افزار آماری SPSS و با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره برای بررسی تاثیر مداخله و t وابسته، برای بررسی ماندگاری درمان تحلیل شد. یافته‌ها نتایج نشان داد برنامه درمانی اعتبار محتوایی قابل قبولی دارد؛ به‌طوری که شاخص نسبت روایی محتوایی بر اساس روش لاوشه برای برنامه درمانی 85/0 (که حداقل میزان موردقبول برای این تعداد متخصص 62/0 است)، و میزان شاخص روایی محتوایی بر اساس روش والتز و باسل برای برنامه درمانی 92/0 (که حداقل مقدار موردقبول 79/0 است) به دست آمد. بر این اساس، میزان روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی برنامه قابل قبول است. نتایج مداخله درمانی نشان داد با توجه به بالاتر بودن میانگین نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس‌آزمون و پیگیری، برنامه درمانی مبتنی بر الگوی روانی اجتماعی موجب بهبود مهارت‌های اجتماعی شامل بیان اجتماعی، بیان هیجانی، حساسیت اجتماعی، حساسیت هیجانی، کنترل اجتماعی و کنترل هیجانی در افراد دچار اختلال استرس پس از سانحه ناشی از سوانح سوختگی می‌شود (05/0>P). نتایج t وابسته برای بررسی میزان ماندگاری درمان با مقایسه پیش‌آزمون و پیگیری گروه آزمایش هم نشان داد تأثیر برنامه درمانی بر بهبود مهارت‌های اجتماعی در مرحله پیگیری ماندگار بوده است (05/0>P). نتیجه‌گیری بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق بیماران دچار اختلال استرس پس از سانحه ناشی از سوختگی به دلیل جوش‌خوردگی سوختگی از لحاظ برقراری ارتباط درست اجتماعی و مهارت‌های اجتماعی دچار نقصان می‌شوند. برنامه درمانی مبتنی بر الگوی روانی اجتماعی می‌تواند به‌عنوان برنامه‌ای روا و کارآمد برای بهبود مهارت‌های اجتماعی این بیماران استفاده شود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
|
|
| عنوان انگلیسی |
The Effectiveness of Psychosocial Model-Based Therapy on Social Skills in People With PTSD After Burn |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Objective Because burns are one of the traumatic events that causes Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD) and the scar caused by an accident causes changes in the skin and the appearance of the patient, these people will have problems in their social relationships that affect their lives and social skills. Therefore, the present study was conducted with the aim of evaluating the effectiveness of psychosocial model-based treatment plan on social skills of people with PTSD resulting from burn. Materials & Methods The present study was carried out in two stages. In the first stage, following the review of literature and therapeutic theories and concepts based on the psychosocial perspective, a plan was developed. Then, in order to validate the treatment program, 10 specialists and experts in clinical and health psychology department were consulted to determine the validity of the proposed plan. In the second stage, after designing and validating the program, a quasi-experimental design with pre-test and post-test design with control group was implemented. The statistical population included all female patients referring to Tehran Shahid Motahari Burn Rescue Hospital in 2017. They were evaluated in a two stage sampling. In the first step, according to simple random sampling method, a semi-structured diagnostic interview was conducted based on DSM-5 psychiatric disorders criteria by a clinical psychologist and by performing a PTSD checklist screening. In the second stage based on simple random sampling method, 30 patients were selected from the subjects with PTSD (In each group of 15 people, with a drop in the post-test phase, 13 patients in examination group and 15 in the control group remained). The psychosocial treatment program was conducted in 12 sessions and followed up for two months in the experimental group. Measurement tools including semi-structured diagnostic interviews based on DSM-5, PTSD Checklist-5 (PCL-5) and Social Skills Inventory (SSI) were used to collect data, and the results were analyzed in SPSS V. 22 by performing MANCOVA to examine the effect of intervention and dependent t test on the survival of the treatment. Results The results showed that the program had acceptable content validity so that the Content Validity Index (CVI) based on the Lawshe method for the treatment program was 0.85 (with a minimum acceptable value of 0.62 for this number of specialists), and the CVI based on the Waltz and Bausell method for the treatment program was 0.92 (The minimum acceptable value is 0.79). Accordingly, the content validity and the CVI of the program are acceptable. The results of the treatment intervention showed that considering the higher mean scores of the experimental group compared to control group in the post-test and follow up stage, the psychosocial model-based program improved social skills, including social expression, emotional expression, social sensitivity, emotional sensitivity, social control, and emotional control in people with PTSD due to burn injuries (P< 0.05). The results of t dependent test to determine the survival rate of treatment by comparing pretest and follow-up of the experimental group showed that the effect of the plan on improving social skills remained in the follow-up phase (P< 0.05). Conclusion Based on the results, patients with PTSD due to burned scar have a disadvantage in terms of proper social communication and social skills. Also a psychosocial model-based therapeutic program can effectively improve the social skills of patients with PTSD due to burns. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
یوسف اعظمی | Yousef Aazami
Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
فرامرز سهرابی | Faramarz Sohrabi
Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
احمد برجعلی | Ahmad Borjali
Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
نورعلی فرخی | Noorali Farrokhi
Department of Assessment and Measurement, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
سیامک فرخ فرقانی | Siamak Farokh Forghani
Department of Burn and Reconstructive, Hazrat Fatemeh Hospital, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
گروه سوختگی و ترمیمی، بیمارستان حضرت فاطمه (س)، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1507-2&slc_lang=fa&sid=1 |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/34/article-34-952143.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
روانشناسی بالینی |
| نوع مقاله منتشر شده |
پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|