|
|
دانش پیشگیری و مدیریت بحران، جلد ۹، شماره ۱، صفحات ۷۸-۸۹
|
|
|
| عنوان فارسی |
تبیین ابعاد اجتماعی- اقتصادی تاب آوری شهری در برابر زلزله مطالعه موردی: منطقه ۴ شهر تبریز |
|
| چکیده فارسی مقاله |
زمینه و هدف: بلایای طبیعی همواره به عنوان پدیده ای طبیعی در طول دوران حیات کره زمین وجود داشته و خواهند داشت. وقوع بلایای طبیعی نظیر سیل، زلزله، طوفان و گردباد در اغلب موارد تأثیرات مخربی بر سکونتگاه های انسانی باقی گذراده است و تلفات سنگینی بر ساکنان آن ها وارد ساخته است. ساختمان ها و زیرساخت های این گونه مناطق را نابود کرده و عوارض اقتصادی و اجتماعی پردامنه ای بر جوامع بشری و کشورهای جهان تحمیل کرده است. بررسی پیشینه مطالعات نشان می دهد ارتقا تاب آوری ساکنین در برابر بلایای طبیعی، تحت تأثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، محیطی و مدیریتی قرار دارد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی شاخص ها و عوامل مؤثر بر تاب آوری اقتصادی و اجتماعی و ارزیابی میزان آن در منطقه 4 شهر تبریز می پردازد. هدف اصلی این مقاله هم بررسی ابعاد اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار بر بهبود وضعیت تاب آوری ساکنین و درک سهم هر یک از عوامل در میزان تاب آوری ساکنین منطقه 4 شهر تبریز است. یافته ها: با توجه به هدف پژوهش ابتدا دو معیار اقتصادی و اجتماعی برای پژوهش تعریف شد و برای هر یک، زیرمعیارهای (تراکم جمعیت، وضعیت باسوادی، وضعیت بیکاری و ارزش اقتصادی زمین و مسکن) که به شناسایی بهتر کمک کند، انتخاب شد و برای ترکیب زیرمعیارهای هر گروه از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد و وضعیت نهایی تاب آوری اجتماعی و اقتصادی منطقه 4 در محیط GIS استخراج گردید. نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیانگر آن است که 39.4 هکتار از محدوده مورد مطالعه از وضعیت تاب آوری نامناسبی برخوردار می باشد و در مقابل 1167 هکتار از محدوده مورد مطالعه از منظر تاب آوری، در وضعیت کاملأ مناسبی قرار دارد. تاب آوری اجتماعی - اقتصادی نسبتأنامناسب، متوسط و تاب آوری نسبتأ مناسب، به ترتیب با 174، 259.7 و 434 هکتار از محدوده مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند. |
|
| کلیدواژههای فارسی مقاله |
تاب آوری شهری، ابعاد اجتماعی و اقتصادی، کلانشهر تبریز، AHP، GIS |
|
| عنوان انگلیسی |
Explaining the Socio-Economic Aspects of Urban Resilience against Earthquake: A Case Study, 4th District of Tabriz |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Background and objective: Natural disasters, as natural phenomena, have always existed and will exist on the planet earth. The natural disasters such as floods, earthquakes, storms and tornadoes often has a divesting impact on human settlements and caused heavy casualties for inhabitants; destroyed the structures and infrastructure of these areas and imposed enormous economic and social losses on societies and countries around the world. An overview of the history of studies shows that increasing the resilience of residents against natural disasters is affected by social, economic, environmental and managerial factors. Method: In this applied research, descriptive-analytic method was used to study the indicators and factors affecting economic and social resilience and evaluate its rate in 4th district of Tabriz. The main objective of this paper is to study the social and economic aspects that affect the improvement of residents' resilience as well as the understanding the contribution of each factor to the resilience of residents in the 4th district of Tabriz city. Findings: Initially, economic and social criteria defined according to the research objective, and then sub-criteria such as population density, literacy status, unemployment statue, and economic value of the land and housing were selected for each criterion in order to better identification; analytical hierarchical analysis (AHP) was used to combine the sub-criteria of each group, so the final status of social and economic resilience of 4th district obtained in GIS system. Conclusion: The results indicate that 39.4 hectares from the studied area have an inappropriate resilience condition in contrast to 1167 hectares of the studied area, in terms of resilience, is in perfect condition. The relatively inappropriate, moderate, and relatively good resilience of the socio-economic state include 174, 259.7 and 434 hectares of the study area, respectively. |
|
| کلیدواژههای انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
محمدرضا پورمحمدی | Mohammad Reza Pour Mohammadi
Professor, Department of Geography and Urban Planning, Tabriz University, Tabriz, Iran,
استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
الهام هادی | Elham Hadi
Master of Geography and Urban Planning, Tabriz University, Tabriz, Iran
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
الناز هادی | Elnaz Hadi
Master of Geography and Urban Planning,Tabriz University,Tabriz, Iran
کارشناس ارشد جغرافیا وبرنامه ریزی شهری ، دانشگاه تبریز،تبریز، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://dpmk.ir/browse.php?a_code=A-10-306-1&slc_lang=fa&sid=1 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
تخصصی |
| نوع مقاله منتشر شده |
پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|