، جلد ۹، شماره ۲، صفحات ۳۶۶۸-۳۶۸۲
عنوان فارسی معیارهای ماژور و مینور تشخیصی سوءمزاجات کبد در طب سنتی ایران: یک مطالعه کیفی
چکیده فارسی مقاله مقدمه: سوءِمزاج کبد یکی از مفاهیم اصلی و پایه در طبّ سنّتی ایران است. باوجوداین،‌ میزان اهمیت هر یک از معیارهای تشخیصی این بیماری و روش ارزیابی آن‌ها به‌روشنی مشخص نیست. هدف از این مطالعه تعیین معیارهای تشخیصی ماژور و مینور سوءِمزاجات کبد در طبّ سنّتی ایران است. مواد و روش‌ها: این پژوهش، یک مطالعۀ کیفی بر اساس مدل هیبرید یا ترکیبی از مطالعات نظری و تجربی است. در مرحلۀ نظری، پس از بررسی 11 کتاب از متون اصلی طبّ سنّتی ایران، پایگاه‌های علمی معتبر با کلیدواژه‌های «کبد» و «مزاج» به زبان فارسی و انگلیسی جست‌وجو شد. سپس در مرحلۀ تجربی، برای بررسی تجربۀ متخصصان طبّ سنّتی در تشخیص سوءِمزاجات کبد، با 16 متخصص طبّ سنّتی مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافتۀ چهره‌به‌چهره انجام شد. داده‌ها به روش تحلیل محتوای قراردادی تحلیل شد. سپس ,vd an , آوریآا میزان اهمیت و اولویت تشخیصی هر یک از علائم، به روش بحث گروهی با حضور 10 تا 12 نفر از اساتید ارزیابی شد. یافته‌ها: در این مطالعه 6 معیار ماژور و 6 معیار مینور برای سوءِمزاج گرم و سرد کبد و 8 معیار ماژور و 10 معیار مینور برای سوءِمزاج تر و خشک کبد تعیین شد. نتیجه‌گیری: برخی شاخص‌های تشخیصی ازجمله نبض و ادرار که اهمیت بالایی در متون دارند، هنوز کاربردی نشده‌اند. شاخص‌های فنوتیپ، رنگ بدن، عطش و برخی علائم نظیر احساس خستگی و کسالت و تضر و انتفاع سیستمیک مهم‌ترین نقش را در تعیین سوءِمزاج کبد دارند. انجام مطالعات بیشتر و اعتبارسنجی شاخص‌های مطرح‌شده و ابزارسازی جهت تعیین سوءِمزاجات کبد توصیه می‌شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ابن‌سینا، ابزار تشخیصی، کرایتریا، طبّ ایرانی، طبّ مکمّل
عنوان انگلیسی Major and minor diagnostic criteria of liver dystemperament in Iranian Traditional Medicine: A Qualitative Study
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Liver dystemperament is one of the main concepts of Iranian Traditional Medicine. However, the significance of its diagnostic criteria is not clear. The purpose of this study is to determine the major and minor diagnostic criteria of liver dystemperament in Iranian Traditional Medicine. Methods: This study is a qualitative study based on a hybrid model or a combination of theoretical and empirical studies. At the theoretical stage, 11 books of the main texts of Iranian Traditional Medicine were reviewed and scientific databases were searched by the keywords "liver" and "temperament" (mizaj) in Persian and English. Then, in order to examine the diagnostic method and the importance of each of the criteria, a semi-structured face-to-face interview was conducted with 16 traditional medicine specialists. The data were analyzed through conventional content analysis. Then, the significance and diagnostic priority of each of the symptoms were assessed through a discussion group featuring 10-12 professors. Results: In this study, six major criteria and six minor criteria were identified for hot and cold dystemperament and eight major and ten minor criteria were identified for wet and dry liver dystemperament. Conclusion: This study is the first study to assess the importance of symptoms from the viewpoint of traditional medicine specialists and can be considered as an important step forward in integrating the methods of traditional Iranian medicine in terms of diagnosis and treatment. Further studies, as well as validation of the proposed diagnostic indicators and tools for liver dystemperament, are recommended.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله فاطمه حکیمی | fatemeh hakimi
Shahid Beheshti University of Medical Sciences
مرکز تحقیقات طبّ سنّتی و مکمّل دانشکدۀ طبّ سنّتی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.

فریده یغمایی | farideh yaghmaei
Zanjan Branch, Islamic Azad University
گروه بهداشت، دانشکدۀ پرستاری و مامایی، دانشگاه آزاد اسلامی زنجان.زنجان،ایران.

آرمین زارعیان | armin zareiyan
Aja University of Medical Sciences
گروه بهداشت، دانشکدۀ پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی آجا.تهران،ایران.

مینا موحد | mina movahhed
Shahid Beheshti University of Medical Sciences
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشنی

پریسا جعفری | parisa jafari
Shahid Beheshti University of Medical Sciences
مرکز تحقیقات طبّ سنّتی و مکمّل دانشکدۀ طبّ سنّتی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.

روشنک مکبری نژاد | roshanak mokaberi nejad
Shahid Beheshti University of Medical Sciences
گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ پزشکی، دانشگاه شاهد.تهران،ایران.

الهام عمارت کار | elham emaratkar
Shahed University of medical science
گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ پزشکی، دانشگاه شاهد.تهران،ایران.

حسن نامدار | hasan namdar
Shahed University of medical science
دانشگاه شاهد

مجید اصغری | majid asghari
Qom University of Medical Sciences
گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ طبّ سنّتی، دانشگاه علوم پزشکی قم.قم،ایران.

مژگان تنساز | mojgan tansaz
Shahid Beheshti University of Medical Sciences
استادیار، دکترای تخصصی طبّ سنّتی، گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ پزشکی، دانشگاه شاهد.تهران،ایران.

رسول چوپانی | rasool choopani
Shahid Beheshti University of Medical Sciences
گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ طبّ سنّتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.تهران،ایران.

رضا ابلخانی | reza ilkhani
Shahid Beheshti University of Medical Sciences
گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ طبّ سنّتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.تهران،ایران.

لیلا شیربیگی | leila shirbaigi
Tehran University of Medical Sciences
گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ طبّ سنّتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران.تهران،ایران.

مهدی علیزاده | mahdi alizadeh
Tehran University of Medical Sciences
گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ طبّ سنّتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران.تهران،ایران.

مامک هاشمی | mamak hashemi
Hamadan University of Medical Sciences
گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ طبّ سنّتی، دانشگاه علوم پزشکی همدان. همدان، ایران.

محمود خدادوست | mahmood khodadoost
Shahid Beheshti University of Medical Sciences
گروه طبّ سنّتی، دانشکدۀ طبّ سنّتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.تهران،ایران.

مرتضی مجاهدی | mortaza mojahedi
babol university of medical sciences
گروه طبّ سنّتی و تاریخ پزشکی، دانشکدۀ طبّ سنّتی ایرانی، دانشگاه علوم پزشکی بابل. بابل، ایران.

نشانی اینترنتی http://cmja.arakmu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-914-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/2741/article-2741-2050176.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده طب سنتی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات