رفاه‌اجتماعی‌، جلد ۲۰، شماره ۷۹، صفحات ۱۹۷-۲۲۸

عنوان فارسی بررسی تطبیقی سیاستهای سلامت د‌‌ر برنامه‌های توسعه (اول تا ششم) ایران
چکیده فارسی مقاله فرهاد نصرتی نژاد مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثری بر سلامت، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، گروه سلامت اجتماعی فرهنگستان علوم پزشکی، تهران ، ایران. مهدی باسخا دکتری تخصصی اقتصاد، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، دانشکده علوم تربیتی و رفاه اجتماعی، گروه آموزشی مدیریت و رفاه اجتماعی، ایران، تهران  فایزه سنبلی دانشجوی کارشناسی ارشد رفاه اجتماعی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، دانشکده علوم تربیتی و رفاه اجتماعی، ایران، تهران (نویسنده مسئول ) Sonboli68@gmail.com   مقدمه: برنامه‌‌های توسعه، ابزاری برای ایجاد بهبود در وضعیت زندگی اقتصادی و اجتماعی جوامع هستند و قصد دارند رفاه مادی و معنوی جوامع را ارتقاء بخشند. این برنامه‌‌ها دارای ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی مانند بهداشت، مسکن، آموزش و ... هستند که یکی از مهم‌‌ترین بخشهای آنها، حوزه سلامت است. هدف از این پژوهش بررسی سیاستهای مرتبط با سلامت در برنامه‌‌های توسعه (برنامه اول تا ششم) در چهارچوب سیاست‌‌ اجتماعی است. روش: روش پژوهش حاضر تحلیل محتوای کمی بود. در این راستا، متن کلیه‌‌ قوانین برنامه‌‌های توسعه‌‌ (اول تا ششم بعد از انقلاب اسلامی) در حوزه سلامت بررسی و آن‌‌دسته از قوانین برنامه‌‌های توسعه که حداقل به یکی از مقولات مورد نظر حوزه سلامت پرداخته باشند، به عنوان جامعه آماری انتخاب شدند. در بخش تحلیل داده‌‌ها فراوانی کمی و درصدی متغیرهای (احکام، شاخصهای توسعه، درجه الزام، کارگزار، گروههای هدف، نوع سیاست و خدمت، حوزه سیاست و خدمت و زمان اجراء و تأمین مالی) در قالب جداول ارائه شده است، برای تحلیل داده‌ها نیز، از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. یافته‌‌ها: از مجموع احکام مرتبط با سلامت در برنامه‌‌های توسعه با توجه به مقولات مورد نظر این پژوهش، 209 حکم در ارتباط با سلامت (جسمی و روانی) اقشار مختلف جامعه تدوین شد. یافته‌ها نشان داد ، درجه الزام اجباری با 55 درصد بالاترین میزان، در مورد متغیر کارگزار اجرای احکام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با 6/31 درصد کارگزار اصلی اجرای احکام، در مورد گروه‌‌های هدف احکام، گروه‌‌های هدف همه‌‌ افراد جامعه با 7/17 درصد، گروه هدف افراد ساکن مناطق محروم با 6/9 درصد و گروه هدف اقشار آسیب‌‌پذبر با 6/8 درصد بالاترین میزان گروه‌‌های هدف، در مورد متغیر نوع سیاست و خدمت، احکام خدمتی با 9/57 درصد، در مورد حوزه سیاست و خدمت حوزه درمان با 9/13 درصد، بالاترین میزان را در تدوین احکام حوزه سلامت در برنامه‌‌های توسعه به خود اختصاص داده‌‌اند. بحث: از آنجا که مباحث بهداشت و درمان (سلامت)، از مصادیق بارز سیاستهای اجتماعی است؛ و سیاست اجتماعی مجموعه‌‌ای از کنشها و سیاست‌‌گذاریهایی است که بر رفاه و زندگی افراد جامعه تأثیر‌‌گذار است، بنابراین نتایج بدست آمده از بررسی متغیرهای مستخرج از احکام سلامت در برنامه‌‌های اول تا ششم توسعه نشان می‌‌دهد که در تدوین احکام برنامه‌‌های توسعه از برنامه اول به برنامه ششم سعی بر آن بوده تا در جهت تحقق بیشتر سیاستهای اجتماعی و ایجاد عدالت در برخورداری از امکانات حوزه سلامت گام برداشته‌‌ شود.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سیاست، سیاستهای سلامت، برنامه‌‌های توسعه، سیاست اجتماعی، سلامت

عنوان انگلیسی Examining Health Related Policies in Development Plans (1 to 6) within the framework of Social Policy
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: development plans enhance the economic and social life of communities. Accordingly, present study aimed to review the health-related policies in development plans (first to sixth) of Iran based on the framework of social policy. Method: This is a quantitative content analysis study. Accordingly, the texts of development plan provisions dealing with at least one of the categories in the field of health, were selected as the sample. SPSS software was used for data analysis. Findings: Results of the study showed given the degree of obligation, the degree of compulsory obligation with 55% had the highest index. Given the Health Ministry's enforcement agent, treatment and medical education with 31.6% was the main agent. Moreover, the target groups of all members of society with 17.7%, had the highest rate. In terms of policy and service, the service rules with 57.9% had the highest rate. In the field of policy and service, treatment with 13.9% had the highest rate. Discussion: As health issues are one of the well-known instances of social policy as a set of actions and policies affecting the well-being and life of people in society, so the results of the study showed that an attempt has been made to take steps towards the realization of social policies and creation of justice in provision of health facilities for all people in the first to sixth development plans.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Key words, health policies, developmental plans, social policy

نویسندگان مقاله فرهاد نصرتی نژاد | farhad nosratinejad
Social determinants of health research center, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

مهدی باسخا | mehdi basakha
University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Faculty of Education Sciences and Social Welfare, Department of Social Welfare Management
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

فائزه سنبلی | faezeh sonboli
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی


نشانی اینترنتی http://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-3124-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده رفاه اجتماعی
نوع مقاله منتشر شده مروری 1
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات