|
|
دانش پیشگیری و مدیریت بحران، جلد ۷، شماره ۲، صفحات ۴۴-۵۷
|
|
|
| عنوان فارسی |
پهنه‌بندی خطر سیل با استفاده از تحلیل چندمعیاره و GIS مطالعه موردی: شهرستان ایذه |
|
| چکیده فارسی مقاله |
زمینه و هدف: وقوع سیلاب‌های متعدد در مناطق مختلف کشور همواره خسارات فراوانی را در زمینه‌های مختلف به همراه داشته است ازاین‌رو تهیه و تدوین یک طرح جامع و کامل در زمینه کنترل سیلاب امری ضروری به نظر می‌رسد. توسعه مناطق مسکونی و شهری در حاشیه رودخانه‌ها و بستر سیلاب‌دشت‌ها بدون توجه به شرایط هیدرولوژیکی و هیدرولیکی حاکم بر رودخانه، باعث افزایش خطر سیلاب می‌شود. لذا مدیریت سیلاب و شناسایی پهنه‌های در معرض خطر برای کاهش آسیب‌های ناشی از سیل و به حداقل رساندن خسارت و کنترل آن در محیط شهری و روستایی امری ضروری است. هدف انجام این پژوهش پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهرستان ایذه است. روش: برای رسیدن به این هدف از 11 شاخص شامل، آبخوان‌ها، اقلیم، پوشش گیاهی، ارتفاع، خاک‌شناسی، فاصله از شبکه آبراه‌ها ، سازنده‌های زمین‌شناسی، کاربری اراضی، هم تبخیر، هم‌بارش و هم‌دما استفاده‌شده است. با استفاده از روش AHP وزن نسبی معیارها به‌دست‌آمده است و با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی لایه‌های موردنظر هم‌پوشانی شده‌اند. یافته ها: نقشه نهایی پهنه‌بندی سیلاب نشان داد که حدود43 درصد از شهرستان در پهنه خطر خیلی زیاد، 14/16 درصد در پهنه خطر زیاد، 46/12 درصد در پهنه خطر متوسط، 91/10 درصد در پهنه خطر کم و 3/8 درصد خیلی کم از لحاظ سیل‌گیری قرار دارد. به‌طورکلی حدود60 درصد از پهنه‌های شهرستان درخطر سیل‌گیری خیلی زیاد و زیاد است. نتیجه‌گیری: طبق نقشه ارزیابی خسارت، بیشترین خسارت مربوط به مناطق شهر ایذه، سوسن شرقی و غربی و روستاهای دنباله رود جنوبی است. می‌توان گفت مناطقی که در موقعیت کوهستانی واقه شده‌اند، درخطر سیل‌گیری قرار دارند. زیرا تمام این مناطق در بین کوه‌ها و یا محل تلاقی دره‌ها و تنگه‌ها واقع شده‌اند. به‌طورکلی می‌توان گفت نقشه‌های ریز پهنه‌بندی خطر سیلاب، به مدیریت غیر سازه‌ای سیل کمک می‌کند و به مدیران برنامه‌ریزی این امکان را می‌دهد تا بخش‌های امن، از نظر سیل‌خیزی را برای توسعه انتخاب کنند. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
|
|
| عنوان انگلیسی |
Flood hazard zonation using multi-criteria analysis and GIS (case study: Izeh Township) |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Background and objective: Numerous floods in different parts of the country have always led to a lot of damage in various fields; thus, preparing a comprehensive plan of flood control seems essential. Residential and urban development in the riversides and the bed of the floodplain regardless of hydrological and hydraulic conditions of the river causes increased flood risk. Therefore, flood management and identification of vulnerable zones is essential to reduce annual flood damage and minimize the damage and control it in the urban and rural environment. The aim of this study is to fine-mapping of flood risk in Izeh city. Method: To achieve this target, 12 indicators namely aquifers, climate, vegetation, elevation, geology, and distance from waterway network, geologic formations, land use, evaporation, isorain, and isothermal were used. The relative weight of criteria was obtained using AHP method and the target layers have been overlapped using geographic information system. Findings: The final map of flood zonation showed that about 43 percent of the city is at very high risk zone; 16.14% is in the high risk zone, 12.46% is in medium risk zone, 10.19% is in the low risk zone and 8.3 percent is in very low risk zone in terms of flood prevention. The map shows that about 60% of the city areas are in the very high and high risk zones of flooding. Result: according to damage assessment map, the greatest damage among the Izeh City areas is related to eastern and western Susan, and the villages of the south river trail. In fact, areas that are located in mountainous location are under threat of flooding because all of these areas are between the mountains or the intersection of the valley and gorge. In general, it can be said the flood hazard zoning maps help to non-structural flood management and allow planners to select the safe areas in terms of flood prone for the purpose of development |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
حسین حاتمی نژاد | hossein hatami nejad
geography and urban planning, university of tehran, iran
دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)
نسرین آتش افروز | nasrin atashafrooz
shahid chamran university, ahvaz, iran
دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید چمران (Shahid chamran university)
محمود آروین | mahmood arvin
geography and urban planning tehran university, iran
دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://dpmk.ir/browse.php?a_code=A-10-187-1&slc_lang=fa&sid=fa |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/809/article-809-427003.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
تخصصی |
| نوع مقاله منتشر شده |
ترویجی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|