دانش پیشگیری و مدیریت بحران، جلد ۷، شماره ۳، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی چالشها و راهکارهای جابه جایی سکونتگاههای روستایی پس از سوانح طبیعی؛ مطالعه موردی: بازسازی روستاهای استان اردبیل پس از زلزله ۱۳۷۵
چکیده فارسی مقاله چکیده زمینه و هدف: در اغلب برنامه­های پس از سانحه سیاست جابه­جایی کل یا بخشی از سکونتگاه، به عنوان راه­حلی مناسب به منظور کاهش خطرپذیری یا تسهیل و تسریع در بازسازی مورد ملاحظه قرار می­گیرد. اما تجارب مختلف حاکی از آن است که جابه­جایی ‏سکونتگاه­ها معمولا به جای حل مسائل بر مشکلات افزوده­اند. ‏هدف از این مقاله بررسی چالش­های جابه­جایی سکونتگاه­ها با توجه به مطالعه موردی بازسازی روستاهای استان اردبیل پس از زلزله 1375 است که پیامدهای مختلف آن و کارایی اقدامات کاهش ‏خطر از طریق جابه­جایی سکونتگاه و ساخت مسکن مقاوم را بررسی نموده و راهکارهایی جهت افزایش موفقیت چنین سیاست­هایی ارائه می­دهد. روش: تحقیق حاضر از نظر ماهیت از نوع تحقیقات توصیفی-پیمایشی و با استفاده از روش ترکیبی کمی و کیفی بوده که در طول یک سال، با انجام مطالعات گسترده کتابخانه­ای و بررسی اسناد و متون تخصصی، همچنین بازدیدهای متعدد از منطقه و گردآوری داده­های پرسشنامه، مصاحبه آزاد و عمیق، گفتگو با روستاییان، مشاهده آزاد و تهیه عکس و کروکی از روستاها، برداشت نقشه برخی واحدهای احداثی و بخش­های الحاقی از طریق پیمایش و کار میدانی صورت گرفت. قلمرو مکانی تحقیق، 10 روستای جابه­جا شده در محدوده تخریب شدید، اطراف شهر سرعین و روستاهای گلستان و جوراب در مرکز زمین لرزه بوده و سه روستای توسعه پیوسته نیز به ‏عنوان گروه شاهد مدنظر قرار گرفتند.‏ یافته­ها: تعجیل در بازسازی روستاهای زلزله­زده جهت مقابله با اقلیم سرد منطقه موجب شده مکان­یابی محل احداث روستاهای جدید بدون انجام مطالعات جامع اقلیمی، اقتصادی، اجتماعی و زیست­محیطی صورت گیرد. لذا با گذشت زمان چالش­های مختلفی بروز نموده که مردم محلی گاه با استفاده از ظرفیت­های خود تدابیری اندیشیده­اند. اما به طور کلی جابه­جایی سکونتگاه موجب کاهش آسیب­پذیری نشده، به طوری که در روستاهای توسعه پیوسته همچنان ساخت­وساز در مکان قبل تداوم دارد و در برخی روستاهای جابه­جاشده نیز سکونتگاه قدیم همچنان مورد استفاده قرار می­گیرد. نتیجه­گیری: مهمترین راهکارهای موفقیت در فرایند بازسازی پس از سوانح و به ویژه سیاست جابه­جایی سکونتگاه­ها را می­توان «انجام برنامه­ریزی بازتوانی پیش از سانحه برای مناطق خطرپذیر کشور؛ انجام مطالعات جامع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی در پهنه­های در معرض خطر؛ بهره­گیری از متخصصان حوزه­های مختلف سوانح در فرایند بازسازی؛ بهره­گیری از مشارکت جامعه سانحه­زده در فرایند بازسازی سکونتگاه اعم از مکان­گزینی، انتخاب سایت و همسایگی­ها؛ حل مساله مالکیت اراضی؛ استفاده از دانش بومی و ارائه الگوهای مختلف مسکن متناسب با الگوی معماری منطقه و بعد خانوار» برشمرد.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Challenges and Solutions for Relocation of Rural Settlements after Disasters; Case Study: Reconstruction of villages in Ardebil province after the earthquake of 1996
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objectives: In most post-disaster programs, the policy of relocating all or part of the settlement is considered as an appropriate solution due to reduce risk or facilitate and accelerate reconstruction. But various experiences suggest that the displacement of habitats has usually added to rather than solving problems. The purpose of this paper is to investigate the challenges of displacement of settlements according to the case study of Ardabil villages' reconstruction after the earthquake of 1996, study its various consequences and the effectiveness of risk reduction measures through residential relocation and resistant housing reconstruction, and provide solutions to increase the success of such policies. Method: The present study is descriptive-survey based by using a mixed quantitative and qualitative research method that during one year, through conducting extensive desk research, reviewing literature and documents, as well as visiting the region several times. Data was collected through questionnaire, free and in-depth interview, interview with the villagers, free observation and taking photos and sketches from villages, a survey of housing units and extensions were done through survey and field study. The spatial domain of the research, 10 villages relocated in the area of ​​severe destruction, around the city of Sarein, Jurab and Golestan villages in the center of the earthquake, and three partially relocated villages were considered as the control group. Findings: The urgency in reconstructing the earthquake affected villages to deal with the cold climate of the area caused the location of new villages to be selected without conducting comprehensive climate, economic, social and environmental studies. As time goes on, there are several challenges that local people sometimes think of using their capacities. But in general, the relocation of the habitats did not reduce the vulnerability, so that it continues to be built in the old part of villages at risk. Conclusion: The most important strategies for success in the post-disaster reconstruction process and in particular the relocation of the settlements which could be outlined are: "conducting pre-disaster recovery planning for the country's most vulnerable areas, carrying out comprehensive economic, social, Cultural, environmental and physical in the areas at risk; utilizing specialists from different areas of disaster studies in the reconstruction process; utilizing the participation of the disaster affected community in the process of reconstruction of the settlement including site selection and neighborhoods; solving the problem of land ownership; using indigenous knowledge and providing different housing options in accordance with the Regional architectural patterns and family size".
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سارا مسگری هوشیار | sara mesgary houshyar
university of shahid beheshti, department of architecture amp; urban planning
دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهیدبهشتی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید بهشتی (Shahid beheshti university)

نشانی اینترنتی http://dpmk.ir/browse.php?a_code=A-10-209-1&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده کاربردی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات