رفاه‌اجتماعی‌، جلد ۱۷، شماره ۶۵، صفحات ۱۹۹-۲۳۴

عنوان فارسی چگونگی انعکاس تصویر بیمارهای روانی در مطبوعات بررسی انگهای اجتماعی در صفحات حوادث پنج روزنامه کثیرالانتشار کشور
چکیده فارسی مقاله مقدمه: سلامت در جهان امروز نقش حیاتی دارد و هسته اصـلی و مرکـزی در توسـعه پایـدار تلقی می‌شود. سلامت جامعه، ارتباط عمیقـی بـا رشد و توسعه جامعه دارد. بی‌تردید رسانه‌ها مهم‌ترین منبع اطلاعات بهداشتی برای اغلب مـردم هـستند. هـدف از آمـوزش سلامت، ارتقای سواد بهداشتی، اتخاذ رفتارهای سالم و گـسترش فرهنـگ سـلامت در جامعه است. از سویی رسانه‌ها، بزرگ‌ترین مربیان دنیای امروز هستند. با رسانه‌ای شدن دنیای کنونی تعاریف متفاوتی از واقعیتها دیده می‌شود. از جمله نقش مهم رسانه در دنیای امروز فرهنگ‌سازی است وهمچنین می‌توان رسانه‌ها را از منابع جامعه‌پذیری افراد محسوب کرد. بسیاری از باورها و نگرشها در طول زمان و از طریق القائاتی که از سوی رسانه‌ها صورت می‌گیرد در ذهن انسانها شکل می‌گیرد. ازجمله موضوعات قابل بحث در این مورد افراد مبتلابه بیماریهای روانی و انگ یا برچسبهایی است که از طریق رسانه‌ها به آنها زده می‌شود و این استیگما سبب ایجاد نگرش منفی در بین اذهان عموم می‌شود. هدف این پژوهش واکاوی انگهای روانی است که در خبرهای حوادث مطبوعات به سوژه‌های حوادث نسبت داده می‌شود. روش: در این پژوهش توصیفی از تحلیل محتوای کمی استفاده کرده‌ایم. جامعه پژوهش خبرهای صفحات حوادث مطبوعات پنج روزنامه کثیرالانتشار کشور یعنی ایران، جام جم، شرق، همشهری و شهروند در سال 1394 بود. به دلیل کمی داده‌های خبری، داده‌های یافت شده به‌صورت کل شماری مورد بررسی قرار گرفته‌اند. داده‌ها با استفاده از آزمون کای اسکوئر استقلال مورد سنجش قرار گرفت. روایی محتوایی داده‌ها با استفاده از آزمون اسکات انجام شده است. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS و در قالب نظریه‌های چارچوب‌بندی و داغ ننگ تحلیل شده‌اند. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های به‌دست‌آمده 9/%92 مطالب با محوریت بیماران روانی بوده است و هدف اصلی 3/33% مطالب بر این بوده است که بیماران روحی و روانی دیوانه و غیرقابل‌کنترل هستند. 6/23% دیگر مطالب با هدف این بودند که بیماران روانی گوشه‌گیر و دارای اختلال شخصیت حاد هستند. 4/20% باقی مطالب با هدف بیمار بودن این افراد برای همیشه اشاره داشتند. 3/14% دیگر مطالب بر این هدف تأکید داشتند که این‌گونه افراد ضداجتماع هستند. 7/62% مطالب به مؤلفه اختلالات روانی در افراد مبتلا اشاره داشتند و در مرتبه دیگر 1/31% مطالب خشونت را از مؤلفه‌های دیگر بیماران روانی می‌دانند. انحراف اجتماعی و سوءمصرف بیمار هر کدام به ترتیب با 1/3% و 7/2% بیماریهای روان را با این مؤلفه‌ها نشان داده‌اند.  بحث: نتایج تحقیق نشان می‌دهد که انگهای روانی به‌صورت مفهومی در اکثر مطالب خبری به بیماریهای روانی زده می‌شود و در تیترها و عکسهای منتشرشده از سوژه‌ها انعکاس می‌یابد. این انگها شامل برچسبهای روانی چون «دیوانه»، «مجنون»، «روانی» و «قاطی» است که در تیترها بیشتر به چشم می‌خورد؛ و بازنمایی بیماریها در قالب چنین کلیشه‌های تصویری این نتیجه را به‌دنبال دارد که افراد مبتلا به بیماریهای روانی قابل‌درمان نیستند و عامل وقوع بسیاری از حوادث می‌تواند بیماریهای روانی باشد. روزنامه جام جم بیشترین کلیشه تصویری متجاوزان جنسی و قاتلان را در مورد بیماران روانی ارائه می‌دهد. روزنامه‌های شهروند و ایران بیشترین تصویر از افراد مبتلا به بیماریهای روانی را روان‌پریش نشان داده‌اند و روزنامه ایران بیماران روانی را با تصویر وحشی نیز انعکاس داده است. روزنامه ایران بیشترین انگ روانی در تیتر را داراست و کم‌ترین انگ روانی در تیتر از آن روزنامه شرق است. پیامدهای این انگها این است که بیماریهای روانی مترادف با «دیوانه بودن» و «غیرقابل‌کنترل بودن» به شمار آمده و افرادی را که از بیماریهای روانی رنج می‌برند از درمان دور کرده و «اعتمادبه‌نفس» و «رفتارهای اجتماعی» آنان را به مخاطره می‌اندازد. در حال حاضر رسانه‌ها با تصویرسازیهای گمراه کننده در انتقال پیامهای مرتبط با سلامت و روان، بیشتر نقش منفی ایفا می‌کنند. اما با تغییر نگرش و عملکرد می‌توان این تأثیرگذاری منفی را به تأثیرگذاری مثبت تغییر داد. می‌توان تلاش کرد که ابزار رسانه به ابزار فعال در جهت مثبت و ارتقای سلامت تبدیل شود و از امکانات نشر و اطلاع‌رسانی فراگیر رسانه‌ای کمکهای قابل توجهی گرفت. رسانه‌ها به‌ویژه رسانه‌های جدیدتر امکان تعاملی دوسویه را فراهم می‌کنند. با این وصف، اصحاب رسانه و روزنامه‌نگاران باید در ایجاد تصویرهای درست رسانه‌ای از افراد مبتلا به بیماریهای روانی قدم بردارند و درصدد تصحیح کلیشه‌های تصویری نادرست از تمامی افراد مبتلا به بیماریهای روانی باشند؛ و مردمان را از تبیینهای عامه‌پسند و غیرعلمی پرهیز دهند. آنها بایستی با ارجاع به مشاوران و متخصصان حوزه بیماریهای روانی درکی درست و شناختی صحیح از این حوزه به دست آورند چرا که روزنامه‌نگاران باید درک درستی از این افراد مبتلا داشته باشند و این درک را بیشتر با انگاره‌های علمی همراه سازند تا چارچوبهای عامی که در جامعه وجود دارد. اگر روزنامه‌نگاران یا اصحاب رسانه درصدد اطلاع‌رسانی درست و بر موازین اخلاقی هستند باید بر اساس دیدگاههای علمی که درخصوص بیماریهای روحی هست، خبر، گزارش یا دیگر محصولات رسانه‌ای خود را تولید و توزیع کنند؛ و از مواضع ایدئولوژیک چارچوب‌بندی‌شده و کلیشه‌ای دوری کنند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله استیگما، انگ، بیماریهای روانی، تصویر قالبی، سلامت روان، کلیشه

عنوان انگلیسی The Reflection of Mental Illnesses in the Press Investigating the Social Stigma in the Incidents Pages in Five Widely Circulated Newspapers
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Health plays a vital role in the world and it can be considered as  a main core in sustainable development. Public health is mainly related to the development of society and  growth. Undoubtedly, the media are the main source of hygiene information for the majority of people . The  aim of health education is to increase health literacy,  adopt health behavior and expand the culture of health in the society. On the other hand, the media are the greatest coaches in the world today. There are different definitions of reality due to the media in the present world.. Nowadays, one of the important roles of the media is enculturation, also, they can be considered as a resource of socialization. Many of the beliefs and attitudes shape in individuals' mind through the media induction over time. For example, people who have mental illnesses or a stigma given to them by the media  which cause negative public attitude. The aim of this study is to investigate the psychological stigmas which are given to the subjects of the incidents in the incident news of newspapers. Method: In this descriptive study, quantitative content analysis was used. The study population was incidents pages of five widely circulated  Iranians newspapers, including Iran, Jam E Jam, Sharq, Hamshahri and Shahrvand in 1394. Due to low news data, the total numbering method was used. Data were evaluated using a chi-square test. Validity of data was tested  using Scott test. . Data were analyzed by SPSS software and using framing and social stigma theories. Findings: According to the results, 92/9 percent of the articles were based upon mental patients and the main goal of 33/3 percent of the articles was  to show that mental patients are insane and uncontrollable. 23/6 percent of the other articles say that mental patients are solitary and suffer from acute personality disorders. 20/4 percent of the rest of the articles implied that these people would be mentally sick forever. 14/3  percent of the articles insisted on these people as being antisocial. 62/7 percent of the articles noticed the components of mental disorders in suffering people, while 31/1 percent of the articles pointed out  that violence is one of the components of mental patients. Social deviations and  patient abuse, respectively showed 3/1 percent and 2/7 percent of components in mental illnesses. Discussion: The results of this research show that mental labels are  tied to mental illnesses conceptually and are  reflected in the headlines and photos of the news  in the newspapers. These labels include mental tags such as "crazy", "insane", "psycho" and "mad" which are the most used in the headlines. Representation of mental illness as a visual stereotype has one result: mental patients are not curable and mental illnesses can be the reason of many accidents and crimes. Jam-E-Jam newspaper has the highest share of visual stereotypes in sex offenders and murderers. Shahrvand and Iran newspapers show mental patients as psychos in most of the cases. Besides, Iran newspaper has showed mental patients as "savages". Iran newspaper has the highest record in mental labels in its headlines and the lowest number of mental labels belongs to Shargh newspaper. The consequences of these labels are  that mental illnesses are  equal to some concepts such as "being insane" and "being uncontrollable" which keep patients away from treatment and cure and endangers their "self-confidence" and "social behavior". Now the media with misleading images  convey messages related to mental health and play a negative role. But with the change of attitude and behavior this negative impact can be changed to a positive effect. We can try to turn the media tools into active tools in a positive way and for health promotion, and we can benefit from significant media outreach opportunities. The media, especially new media provide two-way interaction. Nevertheless, media practitioners and journalists should strive to create accurate media images for people with mental illness and seek to correct wrong stereotypes about all people with mental illnesses; avoid peoples from public and non-academic explanations; and refer them to psychiatrics and specialists to gain a proper understanding of this area. Journalists should have a proper understanding of these people and make this understanding more of a scientific idea rather than the general framework that exists in the society. If journalists or media practitioners try to convey the right information based on the ethical standards, they should produce and disseminate their news or reports based on scientific views which are about mental illnesses and avoid ideological positions and framed clichés.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله هادی خانیکی |


طاهره یلفانی |


ارسیا تقوا |



نشانی اینترنتی http://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2447-2&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله دریافت فایل مقاله
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده رفاه اجتماعی
نوع مقاله منتشر شده اصیل
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات