دانش پیشگیری و مدیریت بحران، جلد ۷، شماره ۴، صفحات ۳۵۲-۳۶۲
عنوان فارسی کاربرد تحلیل ریسک لرزه ای در مدیریت بحران ناحیه ای با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی (نمونه موردی: شهرستان آباده)
چکیده فارسی مقاله زمینه و هدف: زمین­لرزه­ها یکی از مهم­ترین مخاطرات طبیعی می­باشند که تأثیرات زیادی بر فعالیت انسان­ها در پهنه ­های جغرافیایی دارند. برای مدیریت خطر زلزله، شناخت پهنه­ های آسیب­ پذیر، یکی از مهم­ترین اقدامات می­باشد. در مطالعات صورت گرفته در ایران، به­ خصوص در سطح منطقه ­ای، تحلیل­های صورت گرفته، بیشتر متمرکز بر خطر لرزه­ ای بوده و تحلیل ریسک لرزه­ ای کمتر مورد توجه میباشد. در تحلیل ریسک لرزه­ ای هدف اصلی، شناخت میزان اثر­گذاری خطر زمین­لرزه بر انسان و فعالیت­های انسانی است. در این مطالعه نیز هدف اصلی ارائه روشی مناسب و کارا برای تحلیل ریسک لرزه­ ای در سطوح فرا­شهری (منطقه) با استفاده از سیستم­های اطلاعات جغرافیایی (GIS) می­باشد. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق، روش توصیفی-تحلیلی می­باشد. به همین منظور پس از شناسایی منابع لرزه­ ای با استفاده از منابعی مثل نقشه­ های زمین­ شناسی، تصاویر ماهواره­ ای و غیره، اقدام به تحلیل خطر لرزه­ ای در سطح محدوده مورد مطالعه گردید، این کار، با استفاده از از روش تعینی انجام شد. در مرحله دوم، پس از شناسایی پهنه­ های آسیب­ پذیر در مقابل زمین ­لرزه، همپوشانی لایه خطر با لایه­ های سکونت­گاه ­ها، میزان جمعیت و همچنین پیشنهادات طرح­ های منطقه ­ای در زمینه بارگذاری جمعیت و فعالیت صورت گرفت و در مرحله آخر، تحلیل ریسک لرزه­ ای  انجام پذیرفت.  یافته ها: یافته­ های تحقیق را در دو بخش مجزا می­توان مورد بررسی قرار داد. در بخش اول تحلیل ریسک لرزه ­ای منطقه مورد مطالعه، از جنبه سکونت­گاه­ها و جمعیت موجود در آن­ها می­باشد که یافته­ های تحقیق در این بخش، نشانگر این می­باشد که هم از نظر تعداد سکونت­گاه­ها و هم از نظر جمعیت، میزان آسیب ­پذیری در حد متوسط می­باشد. در بخش دوم، تحلیل ریسک لرزه ­ای از جنبه پیشنهادات طرح منطقه­ ای (بار­گذاری جمعیت و فعالیت) مد نظر قرار گرفته که یافته ­ها نشانگر این امر می­باشد که پیشنهاد بار­گذاری جمعیت و  فعالیت­ها بدون توجه به خطر لرزه ­پذیری منطقه، صورت پذیرفته است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق، بیانگر این است در منطقه مورد مطالعه علی­رغم توزیع جمعیت و سکونت­گاه­ها در محدوده خطرمتوسط، به ­دلیل پایین بودن مقاومت واحدهای مسکونی، سیاست­های به سازی و مقاوم ­سازی، باید در اولویت قرار گیرد. در ضمن پیشنهادات طرح منطقه ­ای از نظر تحلیل ریسک لرزه­ ای مناسب نبوده و نیاز به بازیینی دارد. این مطالعه نشانگر قابلیت و توانایی بالای GIS در تحلیل خطر ریسک لرزه ­ای در سطوح فضایی فراتر از شهر است که می­تواند به ­عنوان یک ابزار کارا در مباحث مربوط به برنامه­ ریزی منطقه­ ای و طرح­های آمایشی در ایران، که یکی از کشورهای آسیب­ پذیر در این زمینه می باشد، مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی The Application of Seismic Risk Analysis in Regional Crisis Management by Using Geographic Information Systems (GIS) (Case study: Abadeh, Iran)
چکیده انگلیسی مقاله Background and objectives: Earthquakes are one of the most important natural dangers that have a great impact on the activity of human beings in the world. One of the most important actions in order to earthquake risk management is to recognize vulnerable areas. The studies in Iran, especially at the regional level, the analysis are more focused on seismic risk and seismic risk analysis is less considered. In the seismic risk analysis, the main objective is to understand the extent of the impact of earthquake hazard on human and human activities. In this study, the main goal is to provide a suitable and effective method for seismic risk analysis in metropolitan areas (areas) by using Geographic Information Systems (GIS).  Method: The used method for this study is a descriptive-analytical method. Therefore, seismic resources identified by using geological maps, satellite imagery, etc., and then the seismic hazard analysis in studied are has been done by using determinative method. In the second phase, after identification of vulnerable zones against earthquake, overlap the risk layer and settlement layers, population rate as well as regional plans suggested to load population and activity, and in the last phase seismic risk analysis was carried out. Findings: The findings of this study may consider in two parts. In the first part, seismic risk analysis of the studied area is based on the aspect of the settlements and their population, so the findings of the research in this section indicate that the rate of vulnerability considering both number of settlements and population is moderate. In the second part, seismic risk analysis based on suggested regional plans (the population and activity loading) aspect considered, it shows that suggested regional plans to population and activity loading is performed without considering regional seismic risk. Results: The results of this study indicates that in the studied area, despite the distribution of population and settlements with average risk area, due to the low resistance of residential units, improvement and retrofit policies should be prioritized. In the meantime, the proposed regional plan for seismic risk analysis is not appropriate and requires revision. This study demonstrates the high capability of GIS in seismic risk analysis in spatial levels beyond the city, which can serve as an effective tool for regional planning and research projects in Iran, Which is one of the most vulnerable countries in this field.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله seismic risk, crisis management, GIS, Abadeh
نویسندگان مقاله اکبر محمدی | akbar mohammadi
buein zahra technical high education center, architecture and urban planning department, buein zahra, qazvin
گروه معماری و شهرسازی ، مرکز آموزش عالی فنی مهندسی بوئین زهرا، قزوین ، ایران

نشانی اینترنتی http://dpmk.ir/browse.php?a_code=A-10-211-1&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/809/article-809-558003.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات