مقدمه: سازمان بهداشت، کیفیت زندگی را به مفهوم درک برداشت هر فرد از موقعیت خود در زندگی با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی دانسته است. هدف این مطالعه بررسی ارتباط آگاهی، خودکارآمدی و کیفیت زندگی با کنترل قد خون و چربی خون در افراد مبتلا به دیابت قندی، بر اساس مصرف دخانیات بیماران می باشد.
روش کار: این مطالعه یک مطالعه مقطعی بوده و در مدت سه ماه در کلینیک دیابت شهر بندرعباس انجام گرفت. 125 بیمار مبتلا به دیابت نوع دوم به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. تمامی بیماران دارای سابقه بیش از یکسال مبتلا به دیابت بودند. پرسشنامه کیفیت زندگی WHOQOL BREF-26، پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی و پرسشنامه استاندارد دانش و آگاهی در بیماران دیابتیک مورد استفاده قرار گرفت. در این بیماران، میزان HbAlc، میزان LDL میزان تری گلیسرید، میزان کلسترول تام، میزان HDL، سنجیده شده است. کلیه داده ها پس از جمع آوری بوسیله نرم افزار SPSS12 و استفاده از t-test و آزمون من ویتنی تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: میانگین دانش و آگاهی در بیماران سیگاری کمتر از بیماران غیرسیگاری و معنی دار بود. سطح کیفیت زندگی بیماران سیگاری کمتر از غیرسیگاری و معنی دار بود (P<0.01). میزان توانایی تمرکز در بیماران سیگاری کمتر از بیماران غیرسیگاری بود (P<0.04). احساسات منفی مانند غمگینی، نگرانی و افسردگی در بیماران سیگاری بیشتر از بیمارانی بود که سیگار نمی کشیدند (P<0.05).
نتیجه گیری: با وجود این که در این بررسی، تفاوت میان بیماران دیابتیک غیرسیگاری بر اساس پرسشنامه های ذکر شده مشخص شد، ولی با مقایسه بین متغیرهای آزمایشگاهی، هیچگونه اختلاف معنی داری بین افراد دیابتیک سیگاری و غیرسیگاری ملاحظه نشد. بنابراین پیشنهاد می گردد که یک مداخله آموزشی جهت بالا بردن سطح دانش و آگاهی بیماران دیابتیک سیگاری انجام گیرد.