روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، جلد ۱۴، شماره ۳، صفحات ۳۲۶-۳۳۶

عنوان فارسی روایی و پایایی نسخه‌های فارسی پرسش‌نامه‌های آیزنک، بارت، دیکمن و زاکرمن در تعیین رفتارهای مخاطره‌جویانه و تکانشگری
چکیده فارسی مقاله هدف: در این پژوهش کوشش شده است با ترجمه نسخه‌های اصلی چهار پرسش‌نامه آیزنک، بارت، دیکمن و زاکرمن، و به‌کارگیری آنها در افراد سالم و مصرف‌‌کنندگان مواد افیونی، میزان روایی و پایایی نسخه‌های فارسی این پرسش‌نامه‌ها بررسی شود. روش: نسخه فارسی چهار پرسش‌نامه تکانشگری آیزنک، حس‌جویی زاکرمن، تکانشگری بارت و تکانشگری دیکمن توسط دو گروه افراد سالم (39 نفر) و مصرف‌‌کنندگان مواد افیونی (30 نفر) تکمیل شدند. ارزیابی پایایی به روش ثبات داخلی انجام شد. برای ارزیابی روایی، دو روش هم‌خوانی داخلی بین مقیاس‌ها و روش مقایسه گروه‌های شناخته‌شده به‌کار برده شد. یافته‌ها: ضریب آلفای کرونباخ در چهار پرسش‌نامه بارت، دیکمن، زاکرمن و آیزنک در هر دو گروه بین 40/0 تا 83/0 بود. به‌جز عامل خستگی‌پذیری شاخص زاکرمن (ضریب 22/0) زیرشاخص‌های پرسش‌نامه‌ها، در پرسش‌نامه بارت همبستگی معنی‌داری (4/0=r) با یکدیگر نشان دادند. بین عوامل تکانشگری در سایر پرسش‌نامه‌ها با نتیجه بارت همبستگی معنی‌داری به‌دست آمد. امتیاز شاخص تکانشگری بارت و عوامل تکانشگری سایر پرسش‌نامه‌ها در گروه مصرف‌کننده مواد به‌طور معنی‌داری (001/0p<) بیش از گروه افراد سالم بود ولی در زمینه عوامل مخاطره‌جویی و ماجراجویی تفاوتی دیده نشد. هم‌چنین مصرف مواد به‌عنوان یک عامل مهم در تعیین امتیاز تکانشگری شاخص بارت و عوامل تکانشگری در سایر پرسش‌نامه‌ها به‌دست آمد. سن، جنس و میزان تحصیلات نیز در تعیین این امتیاز نقش دارند. نتیجه‌گیری: نسخه فارسی چهار پرسش‌نامه بارت برای تعیین میزان تکانشگری از پایایی و روایی مطلوبی برخوردار است. به نظر می‌رسد در بین معتادان ایرانی وجود زمینه‌های تکانشگری و نه گرایش‌های مخاطره‌جویی شاخص اصلی روانشناختی پدیده اعتیاد باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Reliability and Validity of Persian Versions of Eysenck, Barratt, Dickman and Zuckerman Questionnaires in Assessing Risky and Impulsive Behaviors
چکیده انگلیسی مقاله Objectives: This study aims to assess the validity and reliability of Persian versions of Barratt Impulsivity Scale (BIS-II), Dickman Impulsivity Inventory (DII-2), Eysenck Impulsivity Questionnaire (EIQ-7) and Zuckerman Sensation Seeking Scale (SSS-5) by administering them to normal subjects and opiate abusers. Method: The Persian versions of BIS, DII, EIQ and SSS, were completed by a group of normal individuals (39 subjects) and opiate abusers (30 subjects). Reliability was assessed using internal consistency. Validity was checked using two methods: inter-scale correlation and known-groups comparison. Results: Cronbach's alpha coefficients in all questionnaires and in both groups ranged from 0.40 to 0.83. Except for “Boredom susceptibility” factor of SSS (0.22), the subgroups of questionnaires in BIS showed significant correlation (r=0.4). There was a significant correlation between impulsivity factors in other questionnaires and BIS results. BIS scores and impulsivity factors of other questionnaires in the substance abuser group was significantly (p< 0.001) higher in comparison with normal subjects, but there were no differences regarding high risk and venturesome behavior indices. Also, substance abuse was an important factor in determining BIS scores as well as impulsivity factors in other questionnaires. Age, gender, and education have roles in determining this score as well. Conclusion: The Persian version of Barratt’s four questionnaires is a valid and reliable measure of impulsivity. It seems that among Iranian drug abusers, impulsivity rather than risk taking tendencies is the main psychological feature of addiction.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله حامد اختیاری | hamed ekhtiari


هومن صفایی | hooman safaei


غلامرضا اسماعیلی جاوید | gholamreza esmaeeli djavid


محمدکاظم عاطف وحید | mohammad kazem atefvahid


هانیه عدالتی | hanie edalati


آذرخش مکری | azarakhsh mokri
تهران، میدان قزوین، خیابان کارگر جنوبی، شماره 669. دورنگار 55421177-021


نشانی اینترنتی http://ijpcp.iums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-312&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده عمومی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی اصیل
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات